Ruud beoordeelt dit boek met een 9
De kleindochter
Bernhard Schlink
De reclamecampagne die probeert Nederlanders die door polarisatie vervreemden van
elkaar door middel van een respectvolle dialoog tot wederzijds begrip te brengen, verscheen
bijna gelijktijdig op de televisie als de roman van Bernhard Schlink, 'De kleindochter' in de
boekwinkel belandde. Na het uitlezen van dit boek bedacht ik mij dat iedereen kan leren van
de hoofdpersoon Kaspar, een boekhandelaar uit Berlijn. Schlink, die wij nog kennen van zijn
roman 'De voorlezer', is er weer in geslaagd een intens verhaal te schrijven dat is geworteld
in de hedendaagse Duitse geschiedenis. In de jaren zestig ontmoet Kaspar in het
voormalige Oost-Berlijn zijn aanstaande liefde Birgit. Zij voelt veel voor een relatie en stelt
één voorwaarde: vluchten naar het Westen. De rouw is groot als tien jaar later Birgit
onverwacht overlijdt. Het wordt tijd voor Kaspar zich te verdiepen in haar leven en komt er
achter dat zij voor haar vlucht een dochtertje heeft achtergelaten, Svenja.
Via veel omwegen en speuren komt hij achter haar adres, een kleine dorpsgemeenschap in
Oost-Duitsland. Wat hij daar aantreft is behalve de dochter van Birgit, haar echtgenoot Björn
en hun dochter, Sigrun. Een kleindochter dus. De ontvangst aldaar is onhartelijk en vijandig.
Het wordt snel duidelijk dat in huize Björn een neonazistische tendens aanwezig is. Via een
slimme constructie, het enige dat in dit verhaal een beetje geconstrueerd over komt, weet
Kaspar een omgangsregeling te versieren. Maar hoe om te gaan met een drietal met
rechts-radicale gedachten?
De wijze waarop Kaspar begrip probeert te hebben voor zijn nieuwe familie gaat ver en
ondertussen gaat hij de dialoog met zijn kleindochter aan. En dit gaat gepaard met een
geduldige toon op de manier waarmee onze overheid met een campagne probeert te wijzen
op een respectvolle samenleving.