Boekbesprekingen van Ruud

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De Pool

J.M. Coetzee

€ 22,99

De Pool in de jongste roman van J.M. Coetzee is een pianist op leeftijd die podia, verspreid
over de wereld, beklimt om het oeuvre van Chopin ten gehore te brengen. Een
muziekgezelschap uit Barcelona weet hem te strikken voor een concert. Niemand kan zijn
naam uitspreken, teveel z's en w's. Beatriz, een 50-jarige elegante vrouw, is aangewezen de
Pool te ontvangen, te begeleiden en met hem te dineren na afloop van zijn optreden. Het
tafelgesprek verloopt moeizaam. De pianist is bedachtzaam met zijn taal. Achter die (.)
façade, denkt zij bij zichzelf, gaat heel misschien wel een grapjas schuil. Heel misschien.
Waar zij dan nog geen benul van heeft, is dat de twintig jaar oudere Pool als een blok voor
haar valt. Vanaf dit moment wurmt de pianist zich in haar leven en ondanks alle scepsis gaat
zij langzaam op zijn avances in. Coetzee vertelt in zes hoofdstukken die onderverdeeld zijn
in tientallen ontwikkelingen die de gedachten van Beatriz schitterend vertolken hoe de Pool
haar tot zijn muze maakt. Een prachtige en humorvolle toevoeging van een rijk oeuvre!

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Tijd van zonde

Deepti Kapoor

€ 25,99

Deepti Kapoor is opgegroeid in het noorden van India en was journalist in New Delhi. Waar
zij in deze periode mee in aanraking kwam, gebruikte zij als basis voor haar imposante
vuistdikke roman 'Tijd van zonde'. Het verhaal speelt in het eerste decennium van deze
eeuw en wat zij te vertellen heeft slaat de lezer om de oren. Een boek vol met stof, sloppen
en armoede dat je cynisch genoeg mag beschouwen als de "schone" kant in dit boek.
Machtsmisbruik en nepotisme leiden hier tot geweld, moord, prostitutie en deze duistere
zaken worden op zijn beurt gevoed door drank en drugs.
Drie hoofdpersonen proberen zich binnen de voornoemde omstandigheden staande te
houden. Ajay die verkocht wordt door zijn moeder en die in het uiterste noorden als slaaf
wordt gebruikt. Daar weet hij zich op te werken tot persoonlijke bediende van Sunny Wadia,
de jongste telg uit een schatrijke familie die handelt in onroerend goed. Hij heeft één doel in
zijn leven: succesvoller te zijn dan zijn nietsontziende vader Bunty. De derde persoon is de
jonge journalist Neda die valt voor de avances van Sunny.
In het eerste hoofdstuk is de lezer getuige van een verschrikkelijk ongeval waarbij veel
doden te betreuren zijn. De drie hiervoor voorgestelde protagonisten zijn hierbij betrokken. In
de volgende 500 pagina's wordt uiteengezet wat de bijdrage is van het drietal en tot welke
gevolgen het heeft geleid.
Kapoor schetst een wereld waarin corruptie hand in hand gaat met onmogelijke liefdes. Het
resultaat is een fijne roman die leest als een hogesnelheidstrein.

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9.5

Tussentijds

Peter Zantingh

€ 20,99

De treinreis die Robin maakt met zijn 3-jarige zoontje Mats is de rode draad in de roman
Tussentijds van Peter Zantingh. De trein brengt hem langs Duitse steden die even daarvoor
veel overlast hebben ondervonden van zomerse overstromingen. Het is het jaar dat
Nederland zuchtte onder een dagtemperatuur van ruim boven de veertig graden. De trein
brengt hem ook naar zijn vriendin Tess, een illustratiste, die een boekpresentatie heeft in het
zuiden van Duitsland. Is dit wel de tijd een kind op te laten groeien op een aarde die
opwarmt en steeds voller wordt?
Tussen de stations door mijmert Robin over de kinderwens van zijn vriendin en zijn scepsis
die in zijn hoofd speelt. De gehele zwangerschapscyclus komt voorbij tot en met de bevalling
die zeer moeizaam verloopt. Waarom is Tess niet amused als Robin het restaurant
binnenloopt waar zij in gezelschap van uitgever en boekhandelaar net aan tafel is gegaan?
En waarom is elke stap die hem nader bij Tess brengt steeds moeizamer?
Meer prijsgeven over de inhoud van deze ingenieuze vertelling doet afbreuk aan de plot.
Wel kan ik meegeven dat deze roman boeiend geschreven is met prachtige zinnen zoals:
Hij leerde lopen en praten. Hij doorzocht zijn dagelijkse uitbreidende vocabulaire als een
kaartenbak, hij hapte naar het juiste woord tot hij het te pakken had. Wij wachtten
geduldig tot het zover was, een volgende hap op de lepel. Hij zag de wereld en de
wasmachine draaien. Wilde een liedje op repertoire luisteren. Stak één vinger op en zei:
één. Trapte tegen een bal en bleek linksbenig.
Tussentijds is een roman die vakmeesterschap uitstraalt, een roman die je kan laten
gniffelen maar boven alles zal ontroeren.

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De kapperszoon

Gerbrand Bakker

€ 24,99

Gerbrand Bakker speelt een spel met zijn lezers in zijn jongste roman 'De kapperszoon'. Slim en onderhoudend verbindt hij twee verhaallijnen met elkaar en gebruikt daarbij de vliegtuigramp die plaatsvond in 1977 op het eiland Tenerife. Op de startbaan raakte een KLM-toestel in brand na een botsing met een Amerikaanse Boeing 747. Bijna 600 slachtoffers als resultaat achterlatend.
In de Boeing van de KLM zou de vader van Simon ook zijn omgekomen. Een vader die Simon nooit heeft gekend omdat hij later dat jaar ter wereld zou komen. Evenals zijn vader Cornelius heeft Simon gekozen voor het kappersvak. De derde generatie inmiddels, zijn knippende grootvader Jan leeft nog. In de kapsalon van Simon, tijdens zijn werk een man van weinig woorden, meldt zich een regelmatige klant met een verzoek. Het is De Schrijver die hem vraagt voor research voor een nieuwe roman tijdens zijn werk aanwezig te mogen zijn. Hij is o.a. de auteur van 'Beneden is het kil' waarin het debuut van Gerbrand Bakker te achterhalen is. En het duurt dan niet zo lang meer voordat je ontdekt dat Bakker een dubbelrol speelt als romanpersonage en schrijver dezes. Grappig is dat hij zich regelmatig vergist door iemand niet bij zijn naam te noemen, maar hem de naam van een van zijn romanpersonages te geven. Bekend van Bakker is dat hij interessante bijfiguren creëert en dat is in 'De kapperszoon' niet anders. Niemand lijkt ten onrechte een stem te krijgen en dat
geldt ook voor de hond die het omslag siert. Volgens De Schrijver heeft nog nooit een vaderlandse romancier zich verdiept in de ramp. Laat mijn slotwoord dan zijn dat deze schrijver er heel goed in is geslaagd.

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

Jouw afwezigheid is duisternis

Jón Kalman Stefánsson

€ 25,99

'Sommige levens lijken zo onbeduidend dat het niet makkelijk is ze te beschrijven'. Dit schrijft Jón Kalman Stefánsson in zijn roman Jouw afwezigheid is duisternis. Toch weet hij bijna 500 pagina's vol te schrijven met de meest uiteenlopende karakters die vrijwel allemaal deel uitmaken van één IJslandse familie. Het verhaal heeft een tijdspanne van 120 jaar. Het begint in het heden met het ontwaken van een man in een kerkje die geen idee heeft wie hij
is. In deze kerk maakt hij kennis met een predikant die tevens buschauffeur is. Hij wordt de gids van de zoekende man in wie ik de schrijver zelf herkende. Hij wordt begroet door verschillende dorpelingen die hem wel degelijk kennen, maar waar hij niet veel wijzer van wordt. Stefánsson, één van de belangrijkste hedendaagse schrijvers in Europa, schreef een fors boek dat vooral gaat over het leven waar liefde en dood een onderdeel van zijn. Dit levert filosofische dialogen op en ontroerende gebeurtenissen. Misschien las ik wel een boek
over de vergankelijkheid, zelfs de toekomst gaat de geschiedenisboeken in. Het verhaal schakelt veelvuldig tussen de tijd waarbij de lezer een overzicht wordt aangeboden van de (toch wel) ingewikkelde familiebanden. Leef vooral mee met de ontwikkeling van Eirikur, een halve vondeling die liefdevol wordt opgevoed door zijn grootouders en zich ontwikkelt tot een veelgevraagde muzikant. Hier gaat het vooral over de vader-zoonverhouding. Een alcoholische vader die niet met zichzelf in het reine kan komen en zo een blokkade naar zijn zoon opbouwt die op zijn beurt worstelt met zijn identiteit. Zo lopen er veel lijntjes door de
roman. Een nieuwe parel in het oeuvre van Stefánsson die wel wat van zijn lezers eist.
Langzaam lezen en genieten is mijn devies.

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Soms zou ik de wind willen zijn

Franco Faggiani

€ 22,99

Op weg naar Turijn strandt de Italiaanse auteur Franco Faggiani bij een wegblokkade. Een
grote bosbrand jaagt zwarte rookwolken over de snelweg. Een gehele bergwand staat op
deze winderige herfstdag in 2017 in lichterlaaie. Kort hierna praat Faggiani met een
commandant, die toevallig familie van hem is, over deze brand en komt ook de
aardbevingsramp van een jaar eerder ter sprake. Het stadje Amatrice, ten oosten van Rome
liggend in een bergachtig natuurgebied, is het epicentrum van de beving. De verhalen van
de brandweermensen die hulp ter plaatse aanboden, maken diepe indruk op Faggiani. Hier
moet ik over schrijven, bedenkt hij. En zo bedacht hij Francesca Capodiferro, werkzaam als
leidinggevende van een brandweerteam bestaande uit louter mannen. Zij wordt de
vertellende hoofdpersoon in de roman 'Soms zou ik de wind willen zijn'. Het is dan augustus
2016, Francesca wandelt en kampeert in de bergen rond Amatrice als het noodsignaal
binnenkomt. In haar eentje is zij snel ter plaatse en in afwachting van hulp uit Rome,
verzamelt zij vrijwilligers en gaat zij op zoek naar overlevenden. Haar belevenissen worden
als een documentaire verwoord, zakelijk en vol emoties. Het is of de lezer naast haar
meeloopt en puin ruimt. De roman is krachtig, met hier en daar wat romantiek en veel
beschrijvingen van de prachtige natuur die haar omringt. Francesca houdt zich staande in
een mannenwereld op een empathische, zakelijke en humoristische manier die het verhaal
zeer leesbaar maken. Voor mensen die deze ramp niet meer op het netvlies hebben, raad ik
aan om Google te raadplegen. De foto's helpen bij de beeldvorming.

Ruud beoordeelt dit boek met een 8

De ex-zoon

Sasja Filipenko

€ 21,99


Dictator Loekasjenko beroept zich erop dat zijn volk bestaat uit zonen en dochters van het
vaderland dat hij al sinds 1994 repressief bestuurt. De titel van de roman Ex-zoon van Sasja
Filipenko geeft aan dat de hoofdpersoon muziekstudent Frantsisk zijn vader heeft verlaten.
Als 16-jarige wordt hij op weg naar een rockconcert, schuilend voor een heftige hagelbui, in
een metrostation onder de voet gelopen en raakt in coma. Artsen, familie en vrienden
hebben geen hoop meer dat hij nog wakker wordt. Op een persoon na: zijn oma, waarbij hij
inwonend is. Haar liefde voor hem uit zij door tien jaar lang dagelijks aan zijn bed te
verschijnen om hem haar stem te laten horen, voor te lezen en naar muziek te luisteren. Het
is een wonder dat hij na 10 jaar uit zijn coma ontwaakt en hij heel snel revalideert. Er is veel
veranderd; zijn vriendin is getrouwd met zijn beste vriend, zijn moeder heeft een nieuwe
man, er loopt een broertje in huis rond en zijn grootmoeder is kort geleden overleden. Wat
niet veranderd is, is dat de grote dictator nog steeds met ijzeren hand zijn bevolking in toom
houdt. Hoe gaat hij zij tweede leven inrichten? Zijn coma is een metafoor voor de politieke
stilstand van Belarus die al veel langer dan tien jaar duurt. Filipenko gebruikt veel historische
feiten in zijn roman. Het ongeval heeft werkelijk in 1999 in Minsk plaatsgevonden. Zo biedt
Filipenko een kijkje in een waanzinnige wereld waar geweld en hypocrisie hand in hand
gaan. En...dit cynische boek ligt niet in de Wit-Russische boekhandel.

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Twee weken weg

R.C. Sherriff

€ 15,00



De uitgever van Twee weken weg kondigde deze roman uit 1931 al aan als het ultieme

vakantieboek van dit jaar. Het is gebaseerd op de eigen vakantieherinneringen van de

auteur, R.C. Sherriff (1896-1975). De Nederlandse lezer mag inderdaad verguld zijn dat

deze familieroman na 90 jaar vertaald is. Het biedt een kijkje hoe de Engelsen in het

interbellum hun vakantie vierden. Sherriff beschrijft dit nauwgezet en met veel gevoel voor

humor. De familie Stevens (vader, moeder, dochter Mary, 19 jaar, zoons Dick en Ernie van

16 en 10 jaar) bezoekt al jaren de badplaats Bognor Regis dat ligt ten zuidwesten van

Londen. In pension Zeezicht waar vandaan inderdaad vanuit de bovenste verdieping een

lantaarnpaal langs de boulevard is te ontdekken, huren ze een gemeubileerde ruimte van

een oude, ziekelijke weduwe. Maar voordat het zover is roept mijnheer Stevens de familie bij

elkaar voor een 'marsorder'. Wie brengt de parkiet bij de buurvrouw, wie regelt de poes, wie

brengt de melkboer op de hoogte, wie neemt contact op met de kruier et cetera? Kortom: er

is een bepaalde spanning voelbaar. Het woord 'heerlijk' valt regelmatig. De familie is er aan

toe, mede omdat het jaar best wel heftig was geweest; Dick was van school gekomen en

was gaan werken, ze hadden een andere melkboer genomen en Ernie had waterpokken

gehad. Spannender wordt het niet, wel steeds aangenamer. Mevrouw Stevens krijgt al

hoofdpijn bij het vooruitzicht op een druk treinstation en verheugt zich al op de momenten na

het avondeten als Ernie op bed ligt, Mary en Dick wandelen langs de boulevard en mijnheer

Stevens, die overigens niet vies is van wat status, in de plaatselijke pub met de bardame

flirt, en zij haar breiwerkje kan oppakken. Kostelijk om te lezen, maar ondertussen vraag je

je wel af of deze vakantietraditie niet aan slijtage onderhavig is.

 

Vertaling: Inge Kok

 

 

 

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

Het onmogelijke bewijs

Hans Erich Nossack

€ 20,00

Vanaf de eerste regel van Het onmogelijke bewijs van Hans Erich Nossack gaat de lezer

zich al nestelen in zijn leeshoekje en verheugt hij zich op wat nog gaat komen. Hij zal niet

teleurgesteld worden. Er is hier sprake van een verdachte die terechtstaat en zijn eerste

woorden die hij in het proces uitspreekt zijn en dit is een parafrase: Ik ga het de rechtbank

niet makkelijk maken door een bekentenis uit te spreken, maar elk vonnis zal door mij

worden geaccepteerd. Wat dan volgt is een verslag in transcriptievorm genoteerd door een

aanwezige op de publieke tribune. De lezer gaat zich onderdompelen in een taalstrijd die

vooral wordt uitgevoerd door de president, de aanklager en de verdachte. De raadsman

speelt een rol op de achtergrond, mede omdat de verdachte niet verdedigd wil worden. Of

de verdachte nu van moord op zijn vrouw of het feit dat zij wordt vermist in het

beklaagdenbankje staat wordt niet duidelijk. Wel evident is dat hij de president en de officier

geregeld weet te irriteren. Maar dat wij hier te maken hebben met een pathologische fantast

of een totaal onschuldige staat vast. Deze roman valt onder de term klassieker. Het is in

1956 geschreven en speelt zich af kort na de oorlog. Nossack leefde tussen 1901 en 1977

en is in Duitsland een gevierde schrijver. Bij beoordelingen in kranten wordt gebruik gemaakt

van zwarte ballen die variëren van 1 tot 5 bollen. Ik hou het bij abstracte cijfers en schenk dit

bijzondere verhaal een 9,5.

 

Vertaling: Ronald Vlek

 

 

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

Ik ben een eiland

Tamsin Calidas

€ 23,99

Het is een grote stap als je, zoals Tamsin Calidas, huis en haard in Londen verruilt voor een

eenvoudig huisje op een nauwelijks bewoond eiland in de Schotse Hebriden. Daar worden

Tamsin en haar partner Rab verliefd op een croft dat al vijf jaar leeg stond. Zonder enige

kennis van het eiland, er wonen 120 mensen, en aanvankelijk zonder stromend water en

elektriciteit proberen ze er het beste van te maken. Onder moeilijke omstandigheden, het

kan er hard stormen. Koeien, schapen, een paard en een hond maken het verblijf levendig.

Ze zijn er gelukkig totdat Rab vreemdgaat en Tamsin verlaat. Dan wordt het verhaal van

Calidas schrijnend. Het tweetal werd al niet met open armen ontvangen, maar van

acceptatie van een vrouw alleen is helemaal geen sprake. Zij wordt beschimpt, genegeerd

en vernederd, maar is vastbesloten de rug recht te houden. Eén vriendin heeft Tamsin, een

oudere vrouw met wie zij een sterke band bouwt, maar die niet veel later verongelukt. Om

stand te houden besluit zij één te worden met de natuur. Vandaar de titel van haar boek Ik

ben een eiland. Ze maakt dagelijkse zwemtochtjes in de omringende zee waarbij

temperaturen van -16 niet geschuwd worden en kijkt zij zeehonden in de ogen. Haar liefde

voor dieren is enorm en ontwapenend. In een relaas dat vol staat met prachtige

geformuleerde zinnen laat zij zien dat een onwrikbaar karakter elementen die boven haar

staan kan trotseren. Ook al gaat dat niet altijd makkelijk.

 

Vertaling: Hans Kloos

 

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Het geknetter in de sterren

Jón Kalman Stefánsson

€ 23,99

Jón Kalman Stefánsson is een schrijver om te ontdekken. Inmiddels zijn er acht romans van

de IJslander vertaald die de lezer een inkijk gunt in het dagelijkse leven van de

eilandbewoners. Zijn taal is bloemrijk, poëtisch en nodigt uit sommige frases nog eens te

consumeren. Je wilt immers niets van zijn taalkunst missen. In zijn laatste roman Het

geknetter in de sterren vertelt hij het verhaal van vier generaties familie waarbij de meeste

aandacht uitgaat naar de overgrootouders en de jongste telg, een kleine jongen die in het

begin van zijn vertelling een vreemde vrouw uit de slaapkamer van zijn vader ziet komen. Na

een kostelijk beschreven bezoek van haar familie waarbij "het zwijgen een gigantische

oceaan die moeilijk over te steken is", krijgt zij een naam: stiefmoeder. Deze jongen,

inmiddels volwassen, is de verteller. Hij bouwt tussen zijn tinnen soldaatjes zijn eigen wereld

nadat zijn moeder is overleden. Zijn overgrootvader is de stamhouder, een rusteloos

flamboyante man die vol zit met grote plannen en daarachter een afgrond graaft.

Sterkedrank en bindingsangst die door zijn veel jongere vrouw niet uit zijn leven kunnen

worden gejaagd. Onze boekhandel heeft inmiddels een schare van bewonderaars

enthousiast gekregen voor zijn oeuvre. Zij die nog over de streep getrokken moeten worden,

beveel ik van harte Het geknetter in de sterren als instapper aan.

Vertaling: Marcel Otten

 

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Shuggie Bain

Douglas Stuart

€ 23,99

Mocht het ervan komen dat een nu nog onbekende filmmaker het met The Booker Prize

2020 bekroonde Shuggie Bain van de Schotse auteur Douglas Stuart gaat verfilmen, dan

voorspel ik een onvervalste tranentrekker in de orde van Sophie's choise. Deze niet ten

onrechte gelauwerde roman bevat hartverscheurende beelden die door visualisatie het

effect alleen maar kunnen vergroten. Het is nergens verborgen dat Stuart een roman schreef

over zijn alcoholische moeder. Het verhaal speelt in de jaren tachtig in het grauwe Glasgow.

Shuggie is het jongste kind van Agnes en Shuggie senior. Boven hem staan broer Leek en

zus Catherine. Na een verhuizing verlaat Shug sr. het gezin voor een nieuwe vriendin. Een

nieuwe omgeving zou een verse start kunnen zijn om Agnes behulpzaam te zijn tegen haar

drankdrang. Kleine huisjes met piepkleine tuintjes in een overwegend vijandige en

armoedige omgeving is niet het decor om een gevecht aan te gaan tegen koning Alcohol.

Haar verzorgde en knappe uitstraling verheft haar boven haar buurtgenoten en dat levert

koddige situaties op. Als Agnes besluit zich aan te sluiten bij een AA-gezelschap lijkt zij op

de goede weg te zijn. Meer dan een jaar droogstaan komt de sfeer in huis ten goede.

Shuggie en Leek, Catherine is vertrokken naar Afrika, hebben weer vertrouwen in de

toekomst, totdat…

Het is vooral de liefde die Shuggie koestert voor zijn moeder. Een liefde die van twee kanten

kwam en eindigt met de keuze die Agnes maakt en haar fataal wordt. Deze roman

schommelt tussen tragikomisch en tragedie. Een genot is het te lezen hoe Agnes ruzies

beslecht waarbij ruiten sneuvelen en de gruwel is haar ten onder te zien gaan. Het lezen van

het einde van haar leven zal de lezer nog lang bijblijven en een groter monument voor zijn

moeder kon Douglas Stuart niet bouwen.

 

Vertaling: Inger Limburg en Lucie van Rooijen

 

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Wij Duitsers

Alexander Starritt

€ 22,99

Het genadigste aspect van het overleven van een oorlog is hoeveel je ervan vergeet. Een

troostvolle gedachte die overgenomen is uit de roman Wij Duitsers van Alexander Starritt

(1985) die half Duits en half Schots is. Met het kiezen van deze titel geeft hij aan hoezeer hij

zich verwant voelt met zijn Duitse grootouders. Een ander citaat uit dit boek is schaamte kan

niet gecompenseerd worden. Starritt koos voor de romanvorm al zullen zijn historische

achtergronden overeenkomen met zijn verhaal en dat gaat als volgt: de jonge Schot Callum

is nieuwsgierig naar het verhaal van zijn opa die gevochten heeft in de oorlog. Aan de foute

kant wel te verstaan. Zijn opa reageert geïrriteerd, maar hij schrijft zijn verhaal wel op in

briefvorm dat Callum na zijn dood onder ogen krijgt. Dit verhaal is de leidraad in dit boek en

dat afgewisseld wordt met aantekeningen en interpretaties van Callum. Zijn opa vocht de

meeste jaren aan het oostfront; zelf vergelijkt hij dit met de strijd in het Westen die -in zijn

ogen- veel humanistischer moet zijn geweest. En alhoewel het vergeten genadig kan zijn,

staat de brief vol met gewelddadigheden die nog steeds door zijn hoofd spoken. Callum's

opa was geen nazi, hij verafschuwde geweld en had vrede met de uiteindelijke instorting van

het Derde Rijk. Maar hoe gaat hij de zeventig jaar daarna om met zijn schaamte? En hoe

denkt zijn kleinzoon daarover? In welke mate is de invloed van speelfilms als Schindler's list

en The great escape op Callum's gemoed? De Duitsers zijn immers allemaal slechteriken.

Hij geeft wel openhartig toe dat elke overwinning van die Mannschaft hem welkom is. Wij

Duitsers is een goed en eerlijk geschreven document dat toont dat een groot deel van een

generatie nog jarenlang heeft geworsteld met een schuld- en schaamtegevoel.

Vertaling: Linda Broeder

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8.5

De engelen van Elisabeth

Els Florijn

€ 23,99

Nadat ik De engelen van Elisabeth van Els Florijn uitgelezen dicht sloeg, vroeg ik mij af of

deze roman, die gesitueerd is aan het einde van de 19e eeuw, een echt vrouwenboek is.

Het antwoord is: ja zeker. Tegen een achtergrond van een pauperbuurt lezen we het verhaal

van de jonge vrouw Elisabeth die ondanks haar prille leven al vier kinderen gebaard heeft.

Twee jongens Jan en Jozef en twee meisjes die kort na de bevalling stierven. En dankzij dit

laatste feit wordt zij ervan verdacht haar kinderen gedood te hebben, in twee verhaallijnen

krijgt de lezer inzicht in het krotleven in een armzalige buurt in Dordrecht en in de periode

waarin zij, als krankzinnige, in de gevangenis zit. Florijn heeft zich goed ingelezen in boeken

die de omstandigheden in haar roman beschrijven. Zij schrijft opvallend in heldere beelden

en laat ruimte voor suggestieve interpretaties: waarom houdt zij meer van Jan en hoe denkt

zijzelf over de dood van haar dochters? Daarbij schetst zij een trefzeker beeld van de 19e

eeuw. En ondanks de kwalificatie dat ik dit boek vooral aanbeveel aan dames, heb ik mij er

geen moment mee verveeld!

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Zwemmen in het donker

Tomasz Jedrowski

€ 21,99

 

In 1980 startte de Poolse vakbond Solidariteit hun verzet tegen het communistische bewind.

Tegen deze achtergrond speelt de roman Zwemmen in het donker van de jonge Poolse

schrijver Tomasz Jedrowski (1985). Zijn hoofdpersoon is Ludwik, een student die op een

landbouwkamp Janusz ontmoet. Vanaf dit moment staat vooral het leven van Ludwik op z'n

kop. Het begint met een kampeerweek op een afgelegen plek, nachtelijke zwempartijen en

een wederzijdse liefde.Terug in Warschau neemt het harde leven onder de communistische

partij de plaats in van een kortstondige euforie. Met behulp van prachtige dialogen beschrijft

Jedrowski hoe onder de repressieve regering de twee gedwongen worden keuzes te maken

waardoor hun karakters worden uitvergroot. Ludwik gevoed door een angst voor de partij,

zijn empathische houding en jaloezie tegen de beschouwende, meer liberale levensvisie van

Janusz. Zo leidt Jedrowski de lezer door een land dat behalve repressief, homofoob en

corrupt is, maar waar de weg naar verlichting is ingezet. Een prachtige roman die je zeker

niet onberoerd achterlaat.

Vertaling: Lucie Schaap en Maaike Bijnsdorp

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

Ik ben er niet

Lize Spit

€ 25,99

 

In meer dan 550 pagina's weet Lize Spit, net als eerder in het verrassende debuut 'Het
smelt', de spanning op te bouwen in 'Ik ben er niet'. Al in het eerste hoofdstuk Nog elf
minuten, winkel wordt onheil aangekondigd. Deze elf minuten zullen langzaam afnemen tot
op de laatste bladzijden een onthutsend slot zich aandient. Tussendoor brengt Leo, de
verteller, in het verhaal in beeld wat er voorafging aan de bloedstollende minuten. Leo woont
samen met Simon. Hun liefde voor elkaar kent geen grenzen, ze claimen elkaar. Leo werkt
in een kledingwinkel waar zij de melding krijgt over iets wat Simon op zijn geweten heeft.
Een goed jaar eerder neemt Simon ontslag bij het grafische bureau TOL (Think Out Loud)
en begint als zzp'er een ontwerpbureau. In die periode blijft hij na een uitstapje tot ver in de
ochtend weg van huis en stapt hij het bed in met een tattoo in zijn nek. Vanaf dit moment
verandert hij en ziet in zijn vriend en oud-collega Coen een rivaal die hem dwars zit in zijn
leven. In korte tijd ziet hij in geparkeerde werkbussen spionnen die hem in de gaten houden
en vermoedt hij camera's in zijn woonomgeving. Allemaal in opdracht van Coen. Via het
bedenken van complotten belandt Simon in een psychose wat tot opname leidt. De
beschrijving van de psychose is heftig. Bipolair is de diagnose en wekenlang wordt Simon
behandeld met medicijnen die hem vervormen tot een omhulsel waaruit alle leven is
weggesijpeld. Als Coen en zijn vrouw Lotte een kind krijgen begint het te spannen. Lize Spit
voert de spanning op en geeft een gedetailleerd beeld van de ontwikkeling van een bipolaire
stoornis en hoe Leo daarmee omgaat. Obsessief liefdevol en inlevend, beide een mespuntje
obsessief. Maar ook zij maakt vergissingen en bovendien speelt jaloezie een rol omdat haar
vriendin een kind krijgt en zij niet. Wederom een knappe roman waar je je even moet
inlezen, maar dan dompel je jezelf onder in een fris bad om af en toe even boven te komen
voor een flinke teug zuurstof.

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8,5

De bagage

Monika Helfer

€ 21,99

Het is 1914. Oostenrijk heeft Servië de oorlog verklaard en Josef Moosbrugger krijgt een

oproep zijn land te dienen. Op dat moment is hij vader van vier kinderen die een

oogverblindende mooie moeder hebben, Maria. In haar familieroman 'De bagage' beschrijft

Monika Helfer het aangrijpende relaas van de (oorlogs)jaren die volgen. (De oorspronkelijke

titel 'Die Bagage' heeft in de Duitse taal een onvertaalbare betekenis. Het slaat op mensen

die aan de rand van de maatschappij leven.) Voordat hij vertrekt vraagt Josef aan

burgemeester Fink een oogje in het zeil te houden en voor Maria te zorgen. Alle mannen

van het bergdorpje erkennen de schoonheid van haar en laten dit vergezellen met erotische

fantasieën. Er volstrekt zich een kleine ramp als Maria in het eerste jaar van Josefs

afwezigheid zwanger geraakt. Er zijn feiten: Fink maakt zijn mannelijke avances, een

charmante Hannover bezoekt haar twee keer en Josef verschijnt twee keer enkele dagen

tijdens een verlof. De bewoners van het dorp scherpen, onder aanvoering van de priester,

hun oordeel. Josef overleeft vier barre oorlogsjaren en maakt bij thuiskomst kennis met zijn

dochter Grethe, een kind dat hij niet erkent en dat hij negeert. De verteller van dit verhaal is

de dochter van Grethe die sinds 1947 de naam Monika Helfer draagt. Zij schreef een bittere

semi-autobiografische roman over haar grootmoeder die zij na meer dan honderd jaar

rehabiliteert. Buiten dit is het een helder geschreven geschiedenis over de hechte band van

een grote familie en de hypocrisie van Maria's tijdgenoten.

 

Vertaling: Ralph Aarnout

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Verdwijnende aarde

Julia Phillips

€ 23,99

 

Wie het bordspel Risk kent, weet dat Kamtsjatka een oostelijk Russisch schiereiland aan de Stille Oceaan is. Wie de debuutroman Verdwijnende aarde van de Amerikaanse schrijfster Julia Phillips leest, zal meer van de deelstaat begrijpen. Ingeklemd tussen zout water en in het noorden een vrijwel onoverbrugbaar gebergte ligt het behoorlijk geïsoleerd. In de hoofdstad Petropavlovsk raken twee zusjes spoorloos vermist. Het is dan augustus en de volgende elf hoofdstukken laten zien hoe de samenleving hierop reageert. In aanvang veroorzaakt het angst, de politie negeert een getuigenverklaring en geeft de zoektocht al snel op; de meisjes zullen wel verdronken zijn. De mensen die Phillips aan het woord laat hebben zijdelings iets met de vermissing te maken en vaak ook met elkaar. Bijna 600 kilometer noordwaarts, in het kleine stadje Esso is drie jaar eerder een 18-jarig meisje verdwenen. Ook hier opperde de politie een voor de hand liggende theorie: weggelopen. Philips weet heel geraffineerd alle lijntjes met elkaar te verbinden en heeft oog voor de sociale omstandigheden in Kamtsjatka: etniciteit en vreemdelingenangst. Een pageturner ligt op je te wachten.

Vertaling: Annelies de Hertogh en Els de Roon Hertoge

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8

Het smartlappenkwartier

Philip Snijder

€ 21,99

Wie al kennis heeft gemaakt met het werk van Philip Snijder weet dat zijn verhalen zich altijd afspelen in en rond het Amsterdamse Bickerseiland. Daar, in de volkswijk waar kansarmen en ongeschoolden woonden, is hij in 1956 geboren. Daar groeide hij op, tussen opeengepakte familiebijeenkomsten in benauwde krotkamertjes met maar eens wens: dit milieu te ontstijgen. De schaamte voor het platte Amsterdamse dialect, de ongeschoolde domheid van zijn moeder hoopt hij te kunnen ontwijken door de HBS te bezoeken en hij dankt de mammoetwet met de verandering van HBS naar atheneum, want dat klinkt al veel beter. Zie hier het decor van zijn zesde roman 'Het smartlappenkwartier' waarin hij weer put uit familieverhalen en herinneringen. De naamloze jongen in dit boek is bijna 17 jaar als zijn moeder op een zondagmiddag plotseling is verdwenen. Zij neemt nog wel contact op met de familie en haar zoon is de enige die haar telefoonnummer krijgt. Dan zal het drie dagen en 160 pagina's duren voordat hij haar benadert. Dit geeft de auteur de ruimte om smaakvolle en hilarische anekdotes op te schrijven. Zelfs een beschrijving van een explosie met een gewond vriendje lees je glimlachend. De dag dat hij zijn moeder gaat ontmoeten spijbelt hij van school en op zijn kleurige Puch rijdt hij door de hoofdstad en ervaart hij zijn eerste ontmoeting met een oude hoer (voor een joetje), rookt hij zijn eerste joint en kakt hij in een bosje. En ondanks dat hij schaamtevol zijn moeder bekritiseerd zijn de laatste vier woorden in dit humoristische verhaal een teken van liefde voor haar.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8

De bergen zingen

Phan Que Mai Nguyen

€ 24,99

Zij is geboren in 1973 en ze draagt een niet te onthouden naam: Nguyen Phan Qué Mai. Haar roman 'De bergen zingen' speelt zich af in haar geboorteland Noord-Vietnam. Als jong meisje maakte zij de nasleep van de Vietnamoorlog mee. In haar boek gebruikt zij de herinneringen en verhalen van haar naaste familieleden. En dat wordt door Nguyen tot een aangrijpend familieportret geboetseerd dat vier generaties omvat en een helder beeld geeft van de geschiedenis van een verdeeld land. De hoofdpersonen zijn het meisje Huong dat opgroeit tijdens de oorlog in de jaren '60 en '70 en haar oma Dieu Lan, geboren in 1920. Afwisselend vertellen de twee hun verhaal. Dieu Lan over het zware werk op de boerderij en de zorg over haar zes kinderen. Huong leeft samen met haar oma omdat al haar kinderen in de oorlog zijn of totaal uit beeld. Huong vertelt over de bombardementen van de Amerikaanse luchtmacht. Oma over de Franse bezetting, de Japanse invasie en de landbouwhervorming. Ondanks de positieve instelling van de familie wordt het een sombere vertelling onder soms gruwelijke omstandigheden. Toch blijft de boodschap die van compassie, hoop en vergeving. Een roman voor lezers van 'De vliegeraar van Kabul'.

Vertaling: Mary Bresser

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

De Effingers

Gabriele Tergit

€ 27,50

In 1951 verscheen in Duitsland de omvangrijke roman 'De Effingers' van Gabriele Tergit. Het boek vertoont enige gelijkenis met 'De Buddenbrooks' van Thomas Mann uit 1901. Twee grote romans over Joodse families met één groot verschil: de halve eeuw die tussen het verschijnen ligt. De familiekroniek 'De Effingers' bestrijkt de tijd tussen 1848 en 1948. Zo'n beetje van Bismarck tot Hitler. Stamvader is Mathias Effinger, horlogemaker te Kragsheim in het zuiden van Duitsland. Twee van zijn kinderen weten zich te verbinden met de kleinkinderen van de Berlijnse bankier Markus Goldschmidt. Karl en Paul Effinger ontwikkelen zich tot industriëlen, van schroef tot volksauto. Het boek telt ca 650 pagina's die onderverdeeld zijn in 150 hoofdstukken wat het verhaal ten goede komt. De kracht van auteur Tergit ligt in het gebruik van dialogen die kunnen gaan over politiek, bankzaken, mode, familiebijeenkomsten of zeden.

Soms diepgravend, dan weer lichtvoetig en oppervlakkig. Het verhaal kabbelt zich voort totdat de Eerste Wereldoorlog zich aandient, gevolgd door de financiële crisis die weer uit zal monden in de volgende wereldoorlog. De ondergang van de Effingers voltrekt zich op de wijze die iedereen kent. Het siert Tergit dat zij dit in een afsluitend hoofdstuk op een niet sentimentele manier heeft verwoord.

Vertaling: Meta Gemert

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Op het geniale af

Benedict Wells

€ 21,99

Na het schrijven van de bestseller 'Het einde van de eenzaamheid' vond Benedict Wells tijd voor een gelijkwaardige opvolger. Dat is 'Op het geniale af' geworden. Een onvervalste Amerikaanse roman van een Duitse schrijver. Francis Dean leeft met zijn moeder in een trailerpark. Wie zijn vader is weet hij niet, zijn moeder zwijgt hierover. Door onverwachte omstandigheden komt hij achter zijn verwekking. Daar is de geestelijke toestand van zijn moeder die psychische hulp krijgt de oorzaak van. Francis komt er achter dat zijn moeder achttien jaar eerder mee heeft gedaan aan een experiment dat inhield dat vrouwen bevrucht werden met het zaad van genieën waardoor een nieuwe intellectuele elite de toekomst zou kunnen domineren. Samen met zijn beste vriend Grover en zijn wispelturige vriendin Anne-May begint hij tocht dwars door Amerika die zal eindigen in Mexico op zoek naar zijn vader die hem rijkdom zal bezorgen. De reis brengt hem steeds dichter bij zijn doel. Het wordt een spannende roadnovel. Hoe het afloopt is zeer verrassend en vooral het einde is bloedstollend geschreven en laat klamme handen en een droge strot na.

Vertaling:Gerda Baardman

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9.5

De opgang

Stefan Hertmans

€ 25,99

'Ik zou graag met Willem Verhulst een sigaartje roken en hem willen begrijpen'; deze regel is een parafrase van een notitie in het boek 'De opgang' van Stefan Hertmans. Deze Vlaming Willem Verhulst gelooft evenzeer in het nazisme als zijn Hollandse vrouw in God. Het begripvolle antwoord op het SS-verleden van Verhulst gaat Hertmans niet geven. Daarentegen beschrijft Hertmans wel de omstandigheden waarom zoveel Flaminganten de zijde van de Duitse bezetter kozen en dat zijn oorsprong vindt in de scheiding van een Frans- en Nederlandstalig België. Het huis in Gent waar de familie Verhulst met drie kinderen de oorlog ingaat zal decennia later door de jonge student Hertmans bewoond worden.Pas veel later zal de schrijver in de memoires van Adriaan Verhulst 'Zoon van een "foute" Vlaming' (2000) lezen dat het huis momenteel bewoond wordt door Stefan Hertmans. Na deze naamsvermelding in het boek van de hoogleraar waar Hertmans nog college van heeft gekregen, besluit hij research te gaan doen. Het wordt hem vergemakkelijkt vanwege het feit dat de twee, inmiddels hoogbejaarde, dochters nog in leven zijn en een archief bezitten van dagboeken van Willems vrouw Mientje en manuscripten van Willem uit zijn detentieperiode. Willem wordt geportretteerd als een gewetenloze charlatan die veel anti-fascisten op lijsten weet te plaatsen, alsmede Joodse Gentenaren. Daarbij zal hij zich leren kennen als een man die zijn Mientje dagelijks seksueel bedriegt. Een zure rode draad in het verhaal omdat juist zij zich onbaatzuchtig en pacifistisch opstelt. Met behulp van zijn bronnen en zijn eigen fantasie bouwde Hertmans een roman die staat als een monument. Op de een of andere manier komen dit soort verhalen vanzelf op zijn pad, getuige 'Oorlog en terpentijn' en 'De bekeerlinge'. Moge er nog vele op zijn pad neerdalen.

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Waar ik liever niet aan denk

Jente Posthuma

€ 21,99

Jente Posthuma schreef in 2016 een mooi boekje waarin zij openhartig schreef over de zelfgekozen dood van haar schoonvader. Haar man, Bas Uterwijk, voorzag de uitgave van foto's. Het kan niet anders dat Posthuma met haar tweede roman 'Waar ik liever niet aan denk' voortgeborduurd heeft op het thema zelfdoding. De verteller is een jong meisje dat zich zeer hecht aan haar tweelingbroer. Op latere leeftijd, het meisje is een jonge vrouw geworden, zoekt de broer steeds vaker zijn eigen weg. Toch komen zij weer samen na een periode van gebroken relaties en een Braziliaans avontuur van hem. Maar dan bevindt hij zich al in een depressie. Zij zet daarbij haar huwelijk met haar Leo op het spel door de aandacht die zij hem schenkt. Langzaam verliest zij hem, totdat hij zijn fiets pakt, naar de rivier rijdt om zich daar, verzwaard met stenen, te verdrinken. Identiek aan haar schoonvader. Posthuma schrijft haar verhaal lichtvoetig, met droge humor en een geoefend oog voor details. Zij weet haar eigen tekst telkens weer te voorzien van een twist die de lezer voortdurend zal verrassen. Een boek vol liefde, troost en schuldgevoel. Met prachtige fragmenten zoals het volgende:

(...) Ik liep naar het raam en ademde erop tot er een waas ontstond. Met mijn wijsvinger tekende ik het gezicht van mijn broer. Hij was al twee jaar dood. Ik streelde zijn wang, die koud en vochtig aanvoelde. Ik streelde nog eens en nog eens, tot ik zijn gezicht per ongeluk had uitgewist.

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Phineas' feest

Sophie Tak

€ 22,99
Sophie Tak is een nieuwe naam in de Nederlandse literatuur en één om in de gaten te houden want met haar debuutroman Phineas' feest heeft zij mij weten te overtuigen. In een prettige vloeiende taal met fantasievolle uitstapjes stelt zij de familie Ouwenaer aan ons voor. Een familie met een geschiedenis. Het gegeven is dat het gezin bestaat uit de ouders Hilmar en Tanneke en de kinderen Adelien, Johannes en Lea. Twintig jaar terug in de tijd verlaat Hilmar het gezin en verdwijnt uit zicht. Hetzelfde gebeurt iets later met Johannes die door Tanneke uit het huis wordt gezet vanwege zijn onmogelijke gedrag. Nu, in het heden, is Phineas de laatste ent aan de stamboom. Het kind van Lea die er al een aantal heeft rondlopen, waarvan het aantal in het ongewisse blijft. Tussen het moment dat het verhaal aanvangt en het kraamfeest dat aangekondigd is, zit een week. En in zeven dagen kan veel gebeuren! Alle gezinsleden kregen een eigen hoofdstuk en daarin staat vooral hun ervaring met Johannes; een slimme jongen met driftige kantjes. Soms uiterst lief en meegaand, dan weer opvliegend en onnavolgbaar. Als hij optreedt in zijn eigen hoofdstuk komt zijn geestesziekte aan het licht. Waanvoorstellingen en complottheorieën die zich richten op hem. In zeven dagen wordt toegewerkt naar het kraamfeest waar zich een echte reünie aandient waarvan niet iedereen op de hoogte is en die zich spectaculair gaat ontwikkelen. Houd daarbij in gedachten dat Sartre al vertelde dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen daden.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8,5

Wij zijn licht

Gerda Blees

€ 22,00
In 2017 meldde de kranten dat in Utrecht een vrouw in een woongemeenschap sterk ondervoed is aangetroffen. De vrouw bleek overleden. Zij maakte deel uit van een viertal dat experimenteerde met lichtvoeding, een therapie die haar volgers doet geloven dat het lichaam grotendeels op licht en lucht kan functioneren. Met de krantenknipsels van toen in haar hand begon Gerda Blees (1985) aan haar roman Wij zijn licht. Voor de vorm koos zij voor een originele invalshoek: elk van de 25 hoofdstukken laat zij een persoon of een attribuut of een gedachte een visie uitdragen. Zo begint het met 'wij zijn de nacht' waar de nacht getuige is van het sterven van Elisabeth, de zuster van de initiatiefneemster Melodie. De twee overige bewoners, een man en een vrouw, worden op dat moment geconfronteerd met een omstandigheid waar zij nog geen weet van hadden. Dit gaat zich uiten in de hoofdstukken 'wij zijn de twijfel' en 'wij zijn de feiten', want de achtergebleven huisgenoten zijn alle in voorlopige hechtenis vanwege nalatigheid en worden door de rechercheurs aan het twijfelen gebracht. De gekozen vorm geeft Blees de middelen om stille getuigen zoals een cello, een sinaasappelgeur, het dagelijkse brood het woord te geven. Deze woorden zijn niet allemaal even spectaculair maar maken het verhaal wel compleet.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De tolk van Srebrenica

Hasan Nuhanovic

€ 23,99
Dit jaar in juli is het precies 25 jaar geleden dat in Bosnië-Herzegovina het drama zich voltrok van de inname van de enclave Srebrenica. Ruim 8000 Bosnische moslims, voornamelijk mannen, werden gedeporteerd en niet veel later geëxecuteerd door Bosnische Serviërs. Een genocide waarvan gedacht werd dat deze in Europa nooit meer zou plaatsvinden. Hasan Nuhanovic was destijds de tolk van Dutchbat III; hij leerde zichzelf Engels en wist daarmee een betrekkelijke veiligheid te vinden. In zijn boekverslag De tolk van Srebrenica schrijft hij over de bijna vier jaar waarin zijn familie als vluchtelingen door het oosten van Bosnië zwerft. Nuhanovic' toon is, gezien de omstandigheden, sober en relativerend. Het is een zichzelf reperterend relaas van omzwervingen, het maken van beslissingen waar veilig te zijn, het ploeteren door kniehoge sneeuw, het ontwijken van wraakzuchtige Cetnics, schuilen voor granaataanvallen en de eeuwige zoektocht naar voedsel. Het hele boek lang loopt de lezer achter Nuhanovic aan en raakt hij betrokken bij zijn strijd. Het meest onthutsende en wrange vindt plaats aan het einde van zijn relaas als voedseltransporten wat regelmatiger doorkomen en uit de lucht droppings plaatsvinden. De omstandigheden lijken wat beter te worden, maar het spel dat de onconventionele Mladic speelt is sluw. In juli 1995 weet hij de enclave binnen te trekken. Het is duidelijk dat Nuhanovic niet op de hoogte was van het mandaat van Unprofor dat niet berust was op een wapenconfrontatie. Zijn mening is dat Dutchbat de moslimvluchtelingen heeft laten vallen. Een laatste poging van hem zijn jongere broertje en zijn ouders uit handen van de Serviërs te houden gaat verloren in onwil. En dat terwijl een Duitse dokter van AzG de familie van haar chauffeur wel redt.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De dag dat ik mijn naam veranderde

Bibi Dumon Tak

€ 21,50
In De dag dat ik mijn naam veranderde van Bibi Dumon Tak verandert de naam uiteindelijk niet. Bibi, bekend als schrijver van succesvolle kinderboeken, vond het tijd om met een autobiografisch verhaal wraak te nemen op haar voormalige zwager, de man wiens naam zij niet noemt. Daar ging natuurlijk een en ander aan vooraf. Een paar jaar geleden overleed haar zus Lize (haar naam in het boek) aan kanker
en is er veel te regelen. Lize laat twee jonge kinderen achter en een van haar gescheiden echtgenoot. Anna (Bibi's alter ego) komt er achter dat de ex een ander plan heeft over haar nalatenschap en de omgang met de twee jongens. Alle contacten met de kinderen worden Anna (en haar moeder) ontzegt. De machteloosheid slaat toe; Anna vindt nergens gehoor en zeker niet bij de man wiens naam zij niet noemt, maar waar zij vervolgens alle plagen die de wereld in petto zou kunnen hebben, uitstrooit: "Moge Betelgeuze exploderen in zijn gezicht" is één van de tientallen. Anna's verhaal is van een ontroerende schoonheid. De liefde voor haar zus die zij in haar laatste periode niet uit het oog verliest tegen de haat van haar ex-zwager die Anna tijdens een moment van zelfreflectie bij de naam noemt in een poging zijn gedrag te begrijpen. Het lukt niet, evenals het veranderen van haar naam. Maar dat is een ander verhaal.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

10 minuten 38 seconden in deze vreemde wereld

Elif Shafak

€ 15,00

Ergens in het centrum van Istanbul wordt in een vuilcontainer het lichaam van Tequila Leila achtergelaten. Zij is vermoord. Daar vangt '10 minuten 38 seconden in deze vreemde wereld', de roman van de Turkse schrijfster Elif Shafak mee aan. De in de titel aangegeven tijd geeft aan dat het bewustzijn van een persoon na overlijden nog ongeveer tien en een halve minuut functioneert. Dit biedt  Shafak de mogelijkheid om de persoon Leila haar leven te overdenken. Haar kindertijd in een land waar meisjes ondergeschikt zijn en waar uithuwelijking op de loer ligt. Zover laat Leila het niet komen. Per gegeven minuut ontwikkelt zich haar geschiedenis. Haar vlucht vanuit een dorp naar de grote stad en haar intrek in een bordeel. Veel aandacht is er voor de vijf vrienden die zij achterlaat. Vijf uiteenlopende karakters die allemaal iets hebben toegevoegd aan haar leven en die Shafak aan het einde van haar verhaal bij elkaar brengt als zij te horen krijgen dat Leila, als verstotene en als prostituee, geen plekje krijgt op een reguliere begraafplaats maar begraven is op de Begraafplaats der Vergetenen waar slechts een nummer iets van identiteit weergeeft. Na het sombere verhaal van Leila is hetgeen de vrienden gaan ondernemen behoorlijk hilarisch. Misschien onnodig te vermelden, maar Elif Shafak zet zich in voor de situatie van vrouwen in Turkije. En dat wordt door de Turkse overheid niet echt op prijs gesteld.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Ergens in dit duister

Natascha Wodin

€ 17,50

 

Met haar boek Zij kwam uit Marioepol vertelde de in Duitsland geboren (1945), maar met Oekrains-Russische wortels, Natascha Wodin over haar moeder en in het onlangs verschenen Ergens in het duister wordt op indrukwekkende wijze haar vader geportretteerd. Een vader die als dwangarbeider naar Duitsland werd afgevoerd en zich daarmee bevrijdde van het juk van dictator Stalin maar kennismaakte met de misdaden van Hitler. In Ergens in dit duister leest men wat de impact van de detentie voor haar vader is geweest. Een periode waarover door hem nooit gesproken werd. Zoals bekend waren dwangarbeiders in de ogen van het Stalinregime landverraders die in het vaderland  nog eens zwaar gestraft werden. Zo blijft de vader van Natascha in Duitsland, samen met haar moeder en een jonger zusje. Liefde van haar vader ondervindt zij niet en als haar moeder de dood zoekt in een rivier ontwikkelt vader zich tot een drankzuchtige despoot. Hij vertikt het om de Duitse taal te leren en zorgt ervoor dat zijn oudste dochter elders wordt ondergebracht. Tijdens zijn sterfbed gaat Natascha terug naar het begin en stelt ze zichzelf vragen waarop geen antwoorden komen. Deze leemtes maken haar relaas zo indrukwekkend en zij kan maar tot één slotsom komen: zijn oorlogsverleden zijn de oorzaak geweest.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

De kolibrie

Sandro Veronesi

€ 22,99

Een kolibrie is in staat om twaalf tot tachtig vleugelslagen per minuut te maken en toch op één plaats te blijven hangen, ogenschijnlijk bewegingloos. Het lijkt dezelfde techniek die oogarts Marco Carrera in zijn leven hanteert. Een bestaan dat gedomineerd wordt door tegenslagen die hij onbewogen lijkt te overleven. In zijn jongste roman De kolibrie beschrijft Sandro Veronesi met verschillende invalshoeken het relaas van Carrera. In grote lijnen in romanstijl die door de tijd slingert, afgewisseld met brieven en e-mails die bij elkaar een beeld creëren van een empathisch mens. Het begint al met een telefoongesprek met de psycho-analyticus Carradori die de vrouw van Marco Carrera behandelt. Een voor hem verwarrend gesprek dat een einde oplevert van zijn huwelijk. Kanttekening: Carradori keert later terug in het verhaal en zal een verrassend vervolg brengen. Dan is er de eeuwige, niet geconsummeerde, liefde van hem voor zijn vroegere buurmeisje Luisa, het fatale ongeluk van zijn dochter Adele en hoe hij zijn kleindochter Miraijin daarna grootbrengt. Het is slechts een kleine greep uit het leven van Carrera. Veronesi sleept je mee in het leven van een persoon waarvoor je veel sympathie opbrengt. Met humor -lees hoe Miraijin aan haar naam die "de man van de toekomst" betekent komt- en met ontroering.Het boek met droge ogen dichtslaan is bijna niet te doen!

Vertaling: Welmoet Hillen

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De vondeling

Eva Maria Staal

€ 15,00

 

In De vondeling van Eva Maria Staal wordt het verhaal verteld van Agnes. Een gescheiden vrouw die samenleeft met haar adoptiedochter Lima. Agnes worstelt met haar geweten; haar vader die stervende is, lijkt steeds meer van haar te verwijderen. Ooit was zij zijn oogappel maar ergens moet er iets gepasseerd zijn wat zijn houding moet verklaren. In een schriftje fantaseert zij over haar vader. Het gezin rond Agnes mag je ronduit bestempelen als empathisch, alles is bespreekbaar op één zaak na en daar komt Agnes pas achter als zij zijn oorlogsdagboek in handen krijgt en waarin zij leest dat vader Joop met zijn vriend Ruben een vlucht uit een werkkamp voorbereidt. Maar daar stopt het verhaal. Als de vragen die dit oproept worden beantwoord  en een oude buurvrouw daar nog een geheim aan toevoegt, vallen alle puzzelstukjes op de goede plaats. De vondeling is een emotioneel verhaal dat driestemmig is: Agnes vertelt en daarbij komen de commentaren van Lima en heeft Joop zijn fantasieverhaal plus zijn dagboek. De razzia van Rotterdam en de adoptie van een Chinese vondeling worden uitgebreid beschreven in een heldere en, ondanks de zware lading van het familie geheim, geestige stijl.

Ruud beoordeelt dit boek met een 8,5

De langste adem

Arielle Veerman

€ 15,00

 

 

Bewonderaars van het werk van Joost Zwagerman die geen kwaad woord over hem willen horen, doen er misschien beter aan het autobiografische verslag van zijn ex-vrouw Arielle Veerman niet ter hand te nemen. Zij die dieper willen duiken in het ego van de schrijver zullen een onthutsend relaas gaan lezen. Nadat Veerman van twee politieagenten aan de voordeur kreeg te horen dat hij een einde aan zijn leven wist te maken, stond zij met de rug tegen de muur. Min of meer kreeg zij de schuld van zijn zelfgekozen dood vanwege de vechtscheiding die kort daarvoor plaatsvond. In haar boek De langste adem doet zij verslag van het moment van de aanzegging tot de dag van de plechtigheid. Daartussen beschrijft zij het huwelijkse leven met Joost die zich steeds meer ontpopte als een bn'er. Een feit waarvoor het hele gezin, er zijn drie kinderen, in dienst moest staan. Het leidt tot spanningen, woedeuitbarstingen en een door Joost voorgestelde scheiding. Als deze door Arielle wordt doorgezet, plaatst hij zich in de slachtofferrol en begint een stalkingsoffensief in de vorm van e-mails. Veerman heeft haar relaas zodanig verwoord -zij noemt derden bij hun traceerbare voornaam- zodat alle beweringen een getuige kennen. Een eerlijk en dapper boek.

Ruud beoordeelt dit boek met een 8

De menselijke maat

Roberto Camurri

€ 22,99

 

Robert Camurri schreef elf korte verhalen die bij elkaar de roman De menselijk maat omvatten. De drie terugkerende hoofdpersonen in alle verhalen zijn de vrienden Anela, Davide en Valerio, allemaal woonachtig in het suffe (in werkelijkheid bestaande) dorp Fabbrico, een onooglijk gehucht ergens tussen Parma en Bologna. Tussen de vrienden ontstaat een driehoeksverhouding totdat Valerio noodgedwongen Fabbrico moet verlaten. De dan op elkaar aangewezen overgeblevenen blikken terug op hun jeugd en ondervinden de gevolgen van hun keuzes. De emotionele psychologie blijft aan de oppervlakte, de schrijver richt zeer meer op de gevolgen daarvan. Een van de anekdotes die op mij de meeste indruk maakte is de geschiedenis van de oude Giuseppe, de verzetsheld in het dorp die een kluizenaarsbestaan leidt. Als op dé feestdag van Fabbrico, de dag waarop in 1945 de Slag bij Fabbrico werd gevochten tussen partizanen en fascisten, Guiseppe, getooid met driekleurige halsdoek, op zijn stoel klaar zit om 'Bella ciao' te zingen, wordt het feest ontsiert. Een groep neo-fascisten rukt op en veroorzaakt chaos. Giuseppe prevelt nog dat het allemaal voor niets is geweest en zijgt ter aarde. En misschien illustreert dit juist de geschiedenis van Fabbrico: vriendschap die omslaat in verraad.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

Cliënt E. Busken

Jeroen Brouwers

€ 17,50

In het hoofd van cliënt E. Busken is het oorlog. Vastgeklonken aan zijn rolstoel is hij overgeleverd aan wat hij opvangt in het zorgcentrum Huize Madeleine waar hij, volgens eigentijdse maatstaven, cliënt wordt genoemd in plaats van patiënt. En wat hem ter ore komt wordt door hem op een narrige manier van commentaar voorzien en doet hem herinneren aan zijn leven voordat grootvorst Alzheimer aan zijn hersenpoort rammelde. Jeroen Brouwers leverde misschien wel met Cliënt E. Busken zijn laatste manuscript in bij zijn uitgever, want inmiddels zwak van gezondheid en 80 jaar oud. Brouwers legt zíjn Busken woorden in de mond als "Ik moet aan één iets blijven denken en niet steeds uitstapjes op en af in mijn hoofd (...)", hiermee beelden van het werk van Escher oproepend. Verderop is Busken zich bewust van een "taalcarnaval" waar hij zich aan te buiten gaat. Smakelijke anekdotes over ontmoetingen met Beatrix, pausen en handjevol wetenschappers wisselen af met vergeetachtigheid en boosheid wat onnavolgbare zinnen, dan weer ontroerend en soms hilarisch, oplevert. Sommige daarvan verdienen het om twee, soms drie keer gelezen te worden. Met deze dag uit het laatste stukje leven van E. Busken voegt Jeroen Brouwers een meesterwerk toe aan een indrukwekkend oeuvre.

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Holland

Rodaan Al Galidi

€ 21,95

Zijn grote doorbraak maakte de in Irak geboren Rodaan Al Galidi met Hoe ik talent voor het leven kreeg (2016), een verslag van zijn jarenlange verblijf in een AZC en zijn omgang met de IND. In dezelfde schrijfstijl schreef hij het vervolg onder de titel Holland. Zo maakt hij in deze roman van Holland een onmisbaar hoofdpersoon. De andere protagonist is Rodaans alter ego Semmier Karim. Dit boek beschrijft de periode na het AZC en zullen er ontmoetingen zijn met oude bekenden uit de opvang. Het wordt een jacht op onderdak en inkomen die tezamen een humoristische visie geven op integratie die vooral bepaald wordt door omgang met Hollanders. Zo vindt Semmier o.a. bed en dak bij een kinderopvang, een klooster, een studentenhuis, onderhuurt hij een studio, maar kan vervolgens nergens aarden. In het studentenonderkomen maakt hij kennis met een perfecte weergave van een coalitie. Na een grappige introductie waarschuwt de voorzitter van de groep bewoners dat de asielzoeker zeker verantwoordelijk zal zijn voor het verdwijnen van slipjes en beha's om vervolgens met hem te proosten op VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Semmier maakt in Holland ook kennis met de liefde, vooral de onbereikbare Lidewij die een sleutelrol speelt. Seks ligt om de hoek en de vraag rijst hoelang Semmier maagd blijft. Al Galidi houdt zijn lezers een spiegel voor en toont zich een chroniqueur die weet te putten uit een poel van poëtische geestigheid.

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8

Mijn vaders hand

Bart Chabot

€ 24,99

 

De hand in de titel van de pas verschenen, autobiografische roman van Bart Chabot behoort toe aan zijn vader. Anders dan je van vaders mag verwachten staat deze hand niet symbool voor bescherming. In Mijn vaders hand beschrijft Chabot zijn opname in het ziekenhuis vanwege een levensbedreigende infectie en wordt hij tijdens koortsdromen bezocht door herinneringen uit zijn jeugd. 'Vertel nu eindelijk eens iets over jezelf,' vraagt zijn vrouw Yolande, waarna Bart haar een pen met papier overhandigt en begint te praten. Het wordt een onthulling over een gezin waarvan vooral de vader niet in staat is respect en liefde voor zijn zoon op te brengen. Tussen te pas en te onpas uitgedeelde oorvijgen door krijgt de jonge Bart verwensingen over zich uitgestort zoals 'jij had nooit geboren moeten worden' tot het zijn van 'een stuk verdriet'. Kleine, maar ook grotere, ongelukjes worden bestraft met huisarrest en verbanning van de eettafel. Na een afranseling vraagt zijn vader hem of hij nog op zijn kont kan zitten. 'Nee? Goed zo!' Chabot schreef geen larmoyante roman. Hij lardeert zijn relaas met zijn herkenbare humor en zelfspot. 'Pas op jongen, anders ben je nog niet jarig', beantwoordt hij met 'Nee dat klopt, over zes maanden pas'. En ook op school daagt hij menig docent uit zoals een leraar Duits die hem in een steeds hoger tempo de naamvallen op laat dreunen, daarbij met zijn knokkels de snelheid opvoerend. 'Als u het sneller kan, kunt u het beter zelf doen.' Wederom een antwoord met gevolgen. Het ontroerendste gedeelte bevindt zich tegen het einde wanneer hij zich op het sterfbed van zijn moeder met haar verzoent. Zijn vader is dan al een tijdje daarvoor overleden en zijn dood kwam Chabot bij toeval onder ogen in een rouwadvertentie.

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

Het licht van de nacht

Emanuele Altissimo

€ 20,99

 

In de proloog van de debuutroman Het licht van de nacht van Emanuele Altissimo staan de volgende feiten geschreven: de opa van Olmo neemt de telefoon op. Het is de carabinieri met een vraag over een terreinwagen die op zijn naam staat. In de laadbak bevindt zich een persoon, de oudere broer van Olmo, de tien jaar oudere Diego. Praten met zijn opa kan hij niet; opa waarschuwt de agent op te passen. In de volgende 17 hoofdstukken vertelt Olmo het schrijnende verhaal van zijn familie. Na het fatale auto-ongeluk waarbij de ouders van de broers omkwamen, besluiten opa Aime en de kleinzoons de zomer door te brengen in de bergen van Valle d'Aldra, in het noordwesten van Italië. De rust die ze daar zoeken vinden ze niet omdat Diego worstelt met zijn emoties. Zijn stemmingswisselingen zet de verstandhouding van de familie onder druk.

In deze ontroerende roman worden een tweetal metaforen opgebouwd die de loop van het verhaal verklaren. De fascinatie van Olmo voor wolkenkrabbers, hij krijgt van zijn opa een schaalmodel van het Empire State Building, waarbij de lezer aanvoelt dat deze na voltooiing zal instorten en de verschijning van een hertenjong dat het boekomslag siert. Al lezende krijgt de roman steeds meer impact en word je een verhaal binnengezogen over rouw en broederliefde waarin Olmo aan Aime de vraag voorlegt of je 'van iemand houden' kunt stopzetten.

 

Vertaling: Saskia Peterzon-Kotte

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De koning

Szczepan Twardoch

€ 23,99

Het is 1937. De Poolse schrijver Szczepan Twardoch (1979) brengt zijn lezers in De Koning naar Warschau, het decor voor de toestand in Polen in deze periode kort voor de Tweede Wereldoorlog. Een smeltkroes van nationalisme, communisme en (anti)semitisme. Over de grens is Hitlers opkomst vrijwel volmaakt, de eerste sympathisanten lopen in Warschau al rond. De protagonist in De Koning is de Joodse bokser Jakub Shapiro. Hij is de rechterhand van de maffiabaas Kaplica. Het verhaal begint met een bokspartij waarbij Jakub zijn tegenstander uit het rechtsnationalistische kamp tot gort slaat. Vijandschap is geboren. Maar ook binnen de onderwereld is een strijd gaande. Kaplica krijgt een moord in zijn schoenen geschoven en verdwijnt in een kamp. Jakub lijkt zijn gedoodverfde opvolger.Twardoch schetst vervolgens een geschiedenis die zowel schokkend als filmisch is, met veel geweld, hoeren en drugs. Een toekomstige film-noir ligt mogelijk in het verschiet, maar eerst moet deze zwarte roman die bol staat van cynische citaten en scènes, worden beslecht. Geniet van de geestige metaforen en doe af en toe de ogen dicht bij gewelddadige fragmenten. Bij de laatste hoofdstukken aangekomen, heeft Twardoch voor de lezer nog een verrassing in petto.

 

Vertaling: Charlotte Pothuizen

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De kat en de generaal

Nino Haratischwili

€ 34,99

Er zijn twee opvallende verschillen tussen de lijvige romans - Het achtste leven (voor Brilka) en De kat en de generaal -van Nino Haratischwili: de omvang is gehalveerd naar 675 pagina's en de tijdspanne is teruggebracht van een eeuw naar twintig jaar. Overeenkomsten zijn er ook: de Russische geschiedenis speelt een rol en Haratischwili nam er weer de tijd voor haar personages een gezicht en stem te geven. Het resultaat is een uiterst boeiend relaas dat de lezer een aantal dagen aan leesfauteuil kluistert. Het verhaal speelt tegen de achtergrond van de Eerste Tsetsjeense Oorlog (1994-1996) en kent zijn vervolg in 2016. Tijdens die oorlog draait het om het 17-jarige meisje Noura, vol levensverwachting die in haar dromen gestalte krijgt. Dit wordt verbrijzeld door een detachement Russische soldaten die haar na een verkrachting om het leven  brengen. Eén van de soldaten met een lage rang die later 'de Generaal' wordt genoemd werkt zich na de oorlog op tot oligarch. Met zijn dochter vertrekt hij naar Berlijn, maar zij maakt kennis met een journalist die in het leven van haar vader wroet. Zij gaat zich afvragen wat zijn rol in het drama is geweest. Tegelijkertijd is hij van plan af te rekenen met zijn verleden en dat komt in een stroomversnelling als hij een actrice op een aankondiging afgebeeld ziet die sprekend lijkt op de vermoorde Noura. Zij, ' de Kat', moet de sleutel van het zuiveren van zijn verleden worden. 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9,5

De dood van Jezus

J.M. Coetzee

€ 22,99

 

Eén van de schrijvers die ik al bijna vier decennia volg, is J.M. Coetzee. Zijn imposante oeuvre is onlangs uitgebreid met De dood van Jezus; het afsluitende deel van een trilogie over het jongetje David. In dit deel - dat uitstekend los te lezen is - is David 10 jaar. Vanaf het eerste boek is hij ouderloos en is hij geadopteerd door Simón en Inés. David is een vroegwijs kind en weet zich in de dialogen met Simón goed staande te houden. Tijdens een voetbalpartijtje wordt hij benaderd door een directeur van een weeshuis die hem overhaalt het team van zijn weeskinderen te versterken. Onder zijn invloed verlaat David zijn ouders en vindt hij een nieuwe plek. Hij drijft weg van Simón en Inés. Later als David een zeldzame ziekte krijgt proberen de ouders hem terug te winnen. In het ziekenhuis komt de intrigant Dmitri regelmatig aan zijn bed zitten. Deze man speelt een duistere rol in het tweede boek en hij is de persoon die David onder de titel ' jonge meester' profetische gaven toedicht. Het leidt allemaal tot een weergaloos mooi verhaal dat behalve poëtisch ook filosofisch geschreven is. Er ontstaat een onderhuidse spanning wie uiteindelijk het recht heeft om te rouwen over de dood van David. Wie wint die strijd en welke boodschap heeft David achtergelaten? Zal het lijfboek van Davis, Don Quichot, hier iets mee te maken hebben?

Vertaling: Peter Bergsma

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8,5

De tolk

Annette Hess

€ 15,00

 

In De tolk van Annette Hess (1967) wordt WO-ll op een authentieke wijze als decor opgevoerd. Het is 1963 wanneer de jonge vrouw Eva op een dag het verzoek krijgt als tolk te functioneren bij een proces tegen oorlogsmisdadigers. Eva woont met haar oudere zus, vader en moeder boven het Deutsches Haus, een restaurant in Frankfurt. Haar eerste taak is een getuigenverklaring van een Poolse overlevende te vertalen. Ontdaan over zijn relaas zegt zij toe het gehele proces bij te wonen. Zeer tegen de zin van haar ouders en aanstaande verloofde Jürgen die liever zien dat de geschiedenis onbesproken blijft. In de beklaagdenbank zitten kopstukken en meelopers uit het kamp Auschwitz die zich ongeïnteresseerd tonen en alles ontkennen. Ongewild zakt zij steeds verder In het moeras dat familie heet. Hess baseerde haar beschrijvingen van de getuigenverklaringen op originele documenten uit de archieven van dit Auschwitzproces en als uitgangspunt nam zij de uitspraak van een Canadese trainee die de aanklagers ondersteunt dat elke Duitser schuld heeft aan de holocaust. Maar Eva is, geboren tijdens de oorlog, oprecht onwetend, geholpen door naïviteit en zwijgen van haar ouders. Voor haar is de schok enorm, vooral als duidelijk wordt wat de rol van haar ouders is geweest. Annette Hess zette met Eva een sterke persoonlijkheid neer en creëerde een - met een vleugje romantiek gevulde - krachtige roman.

Vertaling: Herman Vinckers

 

Ruud geeft dit boek een 9

Mannen in mijn situatie

Per Petterson

€ 21,99

 

De boeken die ik tot nu toe gelezen heb van de Noorse schrijver Per Petterson laten een onuitwisbare indruk achter. Deze auteur weet zijn lezers er bij de haren bij te slepen en hem te confronteren met diep onmenselijke situaties waar niemand in wil terechtkomen. Zo ook in zijn laatste roman Mannen in mijn situatie. Hierin dwaalt de 38-jarige Arvid in zijn aftandse Mazda door Noorwegen. Radeloos vanwege een scheiding frequenteert hij kroegen om vervolgens zijn  roes uit te slapen in zijn auto, ingerold in zijn slaapzak. Niet zelden loopt hij tegen een vrouw aan en beleeft hij een onbevredigende one-night-stand. Steeds verder zakt hij weg en dat brengt hem nog verder op het randje omdat zijn omgang met zijn drie dochters op het spel staat. Vooral zijn oudste dichter Vigdis bedelt om aandacht. De vraag die zich opwerpt is of Arvid boven zichzelf uit kan stijgen en of hij zijn eenzaamheid achter zich kan laten. Petterson is de moeite waard om eens uit te proberen.

 

Uitgeverij: De Geus

Vertaling: Marin Mars

Pagina's: 252

Prijs: € 20,99

Beoordeling:9

Ruud geeft dit boek een 8,5

De weldoeners

Andrew Ridker

€ 23,99

 

Wie zijn nu eigenlijk die weldoeners in de gelijknamige roman De Weldoeners van de Amerikaans-Joodse schrijver Andrew Ridker? Een debuut dat hem in het rijtje Jonathan Franzen en Nathan Hill plaatst? Het verhaal brengt ons bij de familie van Arthur Alter, een weinig succesvolle docent aan een kleine universiteit. Een man in geldnood die zijn huis dreigt te verliezen en een man met een verleden. Zijn vrouw, Francine, is overleden maar drukt nog steeds een stempel op de nabestaanden; behalve Arthur zijn zoon Ethan, een stille in zichzelf gekeerde homoseksueel, en dochter Maggie die al vanaf haar pubertijd de verbale strijd met haar vader aangaat. Francine laat haar kinderen een klein fortuin na en op een slinkse wijze gaat Arthur proberen zijn kinderen zover te krijgen een gedeelte van dit kapitaal in zijn huis te investeren. Ethan en Maggie, zij zijn al jaren uithuizig en hebben nauwelijks contact met hun vader, nemen zijn uitnodiging aan. Maar wat een familiereünie zou moeten worden, ontaardt in een ongemakkelijk weekend. Het stukje verleden dat zich afspeelde in de binnenlanden van Zimbabwe is niet het enige dat komt bovendrijven. Ridker maakt gebruik van veel flashbacks waardoor alle personages goed geportretteerd worden en ook niet onbelangrijk: zijn stijl is tragikomisch.

 

Uitgeverij: Ambo/Anthos

Vertaling: Jan de Nijs

Pagina's: 357

Prijs: €22,99

Beoordeling:8,5

Ruud beoordeelt dit boek met een: 9,5

De opgang

Stefan Hertmans

€ 25,99

Seethaler (1966) geeft in zijn derde vertaalde roman Het veld een twintigtal gestorvenen een stem. Al naar gelang hun karakters bondig tot over tien pagina's uitgesmeerd, maar altijd poëtisch. De verhalen grijpen in elkaar en geven een beeld van een vergane samenleving. Uiteraard verhalen van kroegenlopers, van diepe en onopgemerkte liefdes, een gokverslaafde, de burgemeester die er nog steeds niet achter is of hij nu een goede of slechte burgervader is geweest en postuum zijn straatje probeert schoon te vegen. Hij eindigt zijn bedenkingen met de woorden 'ik was boosaardig, vals en gemeen, maar ik was één van jullie'. Lees het ontroerende verhaal van Stephanie Stanek dat teruggaat naar de oorlog of luister naar het relaas van pastoor Hoberg die zijn kerk en zichzelf aan vlammen ziet ondergaan. En het trieste relaas van de minderbegaafde Peter Lichtlein die de zon probeert te vinden op de bodem van een meertje. En tenslotte: wie is toch Richard Regnier die in veel herinneringen opduikt, maar zelf niet aan het woord komt? Het veld is een stilistisch meesterwerkje. 

Ruud beoordeelt dit boek met een: 9

De verloren berg

Lieke Kézér

€ 24,99

In De verloren berg bedient Lieke Kézér zich van twee, zich afwisselende, verhaallijnen: De bergen en De zee. In beide lijnen is de ramp al voltrokken. Kira, de vrouw van de succesvolle schrijver Thomas, heeft zich te pletter gereden tegen een boom. Vanaf dit moment staat Thomas alleen voor de opvoeding van hun drie kinderen, Cleo (15), Mathilde (9) en Tommie (5), iets waar hij zich nog nooit mee heeft bemoeid. In de lijn De bergen trekt hij eropuit met zijn camper en kinderen naar de Pyreneeën. Een impulsieve reis waar al een dreiging boven hangt, zijn oudste dochter Cleo weigert met hem te praten. In De Zee gaat het vooral over het plannen van de reis dat gepaard gaat met rouwverwerking, de goedbedoelde adviezen van derden en de kortstondige relatie die Thomas overkomt met de veel jongere schooljuf van Tommie. Duidelijk wordt dat Kira als auteur, zij schreef twee niet opgevallen boeken, zich de mindere voelt ten opzichte van Thomas, maar ook dat zij in dienst stond van zijn succes. Zou dit de reden kunnen zijn van de verstoorde relatie tussen Cleo en haar vader? Lieke Kéréz schrijft over een loodzwaar onderwerp, maar laat de zwaarmoedigheid niet prevaleren. Thomas worstelt met zijn verdriet en met zijn oudste dochter en heeft ondertussen mooi beschreven dialogen met zijn twee jongsten. Aan het slot van deze roman wordt een en ander duidelijk en blijft de lezer achter met het gevoel een ontroerend mooi verhaal te hebben gelezen.

Ruud beoordeelt dit boek met een: 9

De jongens van Nickel

Colson Whitehead

€ 15,00

In ieder geval de laatste twee romans van de zwarte auteur Colson Whitehead zijn inktzwarte verhalen die mij, de lezer, met een mokerslag terug op aarde bracht. In de ondergrondse spoorweg sleepte hij zijn publiek aan de haren mee in zijn meest duistere fantasieën over weggelopen slaven en De jongens van Nickel baseerde hij op de geschiedenis van een Amerikaanse tuchtschool Dozier School tot Boys. In 2014 werd publiekelijk bekend wat zich op die plek in Florida meer dan tientallen jaren heeft afgespeeld. Dozier staat model voor Nickel en Whitehead vertelt zijn verhaal door de ogen van Elwood Curtis, een slimme hardwerkende zwarte jongen van 15 jaar die zijn gevoel van rechtvaardigheid uit de speeches van Martin Luther King haalt. Hij heeft de pech dat hij bij het liften wordt opgepikt door een autodief en zo belandt Elwood op de zwarte afdeling van Nickel en maakt hij kennis met de tucht die daar heerst. Tucht die wordt bepaald door racisme en sadisme. Al in zijn eerste weken wordt hij uit zijn bed gelicht en meegenomen naar het White House, de plek waar de jongens een vreselijke marteling ondergaan die een flink aantal niet zal overleven. De straf die Elwood kreeg omdat hij opkwam voor een misbruikt jongetje. Het zet hem aan het denken: de straffen die gegeven worden kennen geen oorzaak, maar zijn willekeurig.
Halverwege het boek voert Whitehead zijn hoofdpersoon op als een succesvol directeur van een verhuisbedrijf wat het toekomstperspectief voor Elwood rooskleuriger moet maken.
De jongens van Nickel laat zien hoe de medewerkers van de school hun corrupte leven te gelde maken door beschikbaar gesteld voedsel door te verkopen aan plaatselijke ondernemers. Dit gaat in deze roman ten koste van de zwarte jongens. De blanke jonge bewoners ondergingen overigens eveneens zware folteringen (raadpleeg de website Officialwhitehouseboy.org) maar getuigenissen van hen maken wel melding van een zwaardere tucht voor de zwarten. Whitehead komt in zijn boek tot de kern van het oude en nieuwe racisme waar Amerika nog steeds geen antwoord heeft. Met dit soort verhalen mag Whitehead zich de literaire kleinzoon van James Baldwin noemen.

Ruud beoordeelt dit boek met een: 8

Stella

Takis Würger

€ 19,99

In zijn roman Stella verdiepte de Duitse schrijver Takis Würger (1985) zich één jaar in het leven van Stella Goldschlag. Een mooie, blonde, sensuele vrouw die als bijnaam 'het blonde gif' droeg. Würger pikte uit haar leven, volkomen fictief, het jaar 1942. De plaats van handeling is Berlijn. Daar ontmoet de Zwitser Friedrich in een club de jonge Kristin die daar als zangeres optreedt. Het verhaal is onderverdeeld in twaalf hoofdstukken, elke keer een maand. Eigenlijk is het het jaar van Friedrich, alles wordt uit zijn perspectief verteld. Friedrich, niet onbemiddeld, neemt zijn intrek in een grand hotel en wordt smoorverliefd op Kirstin en al snel komt hij erachter dat zij twee levens leidt. Ondanks haar blondzijn is zij Joods en is haar echte naam Stella. Daarbij is zij verslaafd aan pervitine -gewoon in de apotheek verkrijgbaar- en is zij niet vies van alcoholica. Om haar ouders te vrijwaren van deportatie naar Auschwitz werkt zij samen met de Gestapo als 'jodenvanger'. Bij Friedrich - als neutrale Zwitser- roept het de vraag op of je mensen mag verraden om je eigen ouders te redden. Een plausibel dilemma. Wat niet in zijn roman wordt beschreven, is dat Stella nadat haar ouders zijn gedeporteerd met haar jachtpraktijken doorging en waarschijnlijk honderden Joden de dood heeft ingejaagd. Alle feiten die Würger beschrijft zijn biografisch juist en met zijn Stella voegt hij een element toe aan de vele documentatie over de Tweede Wereldoorlog.

Ruud beoordeelt dit boek met een: 8,5

Ik blijf hier

Marco Balzano

€ 23,99

In het uiterste noorden van Italië, in een hoekje bij buurlanden Zwitserland en Oostenrijk, vind je aan een stuwmeer het dorpje Curon. Een plekje waar elke met toeristen gevulde touringcar halt houdt en de inzittenden een foto mogen nemen van het kerktorentje dat daar fier uit water rijst. Hoe het komt dat dat kerkje vele jaren heeft overleefd wordt verteld in de roman Ik blijf hier van Marco Balzano. De geschiedenis bestrijkt de jaren 20-50 van de vorige eeuw, Curon is een saai dorp dat bestaat uit een aantal boerderijtjes. De opwinding krijgt een aanvang als er plannen zijn een stuwmeer te bouwen. De dorpelingen vrezen dan al voor het voortbestaan. Maar daaraan voorafgaand is er de kwestie dat de Italiaanse fascistische regering het gebied Zuid-Tirol verbiedt Duitstalig te zijn. Grafstenen worden hertaald, scholen heringericht en de eerste dorpelingen verlaten uit protest Italië. Het wordt erger als de bewoners een keuze moeten maken tussen fascisten en nazi's. Het leidt tot een verdeelde gemeenschap. Ook in de familie van Trina Hauser die de hele geschiedenis vertelt aan haar vermiste dochter. Wie is goed en wie niet? Hoe ver kun je gaan met het protest? En dan komt ook nog eens de oorlog voorbij. Balzano weet de spanning goed op te bouwen en verlaat het gebaande historische pad nauwelijks. 

Ruud beoordeelt dit boek met een: 9

De dochters van de kapitein

Maria Duenas

€ 26,99

Wie nog geen keuze heeft gemaakt welke titel het volmaakte vakantieboek gaat dragen dat een plaatsje in de valies verdient: De dochters van de kapitein van Maria Dueñas zou de ultieme tip kunnen zijn. Bijna 500 pagina's  aan goed geschreven leesplezier, volgepropt met historie, romantiek, suspense en wilskracht. De Spaanse emigrant Emilio Arenas heeft zich gevestigd in Brooklyn waar hij een eethuisje wil opstarten. Zijn vrouw Remedios volgt hem in het gezelschap van hun drie beeldschone dochters, Victoria, Mona en Luz. Echter kort na hun eerste stappen op Amerikaanse bodem overkomt Emilio een noodlottig ongeval. Een bijkomend probleem voor de drie zussen omdat de echte zin het nieuwe land toch al niet aanwezig was, maar nu ontkomen ze niet aan het eethuis El Capitán. De drie botsende karakters met daarboven een onmachtige moeder krijgen vervolgens te maken met een louche advocaat, een morsige impresario, een opstandige non, een onttroonde Spaanse kroonprins en mannen die vechten om de gunsten van de zussen Arenas. Tegen de zin in van moeder Remedios proberen de zussen het restaurant El Capitán om te bouwen tot een eigentijdse nachtclub met de veelbelovende naam Las hijas del Capitán, de dochters van de Kapitein. Maar of ze daar vrienden mee maken...?

Ruud beoordeelt dit boek met een: 8.5

De parade

Dave Eggers

€ 21,99

In welk land de nieuwe roman De parade van Dave Eggers zich afspeelt wordt nergens vermeld. Zelfs de twee hoofdpersonen worden alleen aangeduid met Vijf en Negen. Zij zijn uitgezonden om een weg aan te leggen die het zuiden van het verdeelde land moet verbinden met het noorden. Met een ultramoderne rijdende machine moet Vijf, als chauffeur, meer dan tweehonderd kilometer asfalteren. Terwijl hij rijdt droogt het asfalt en trekt het voertuig een dubbele scheidingslijn. Vijf neemt zijn taak serieus. Hij is zelfs bewapend en gaat vergezeld met veiligheidsinstructies. Vijf heeft een deadline want de president van het land heeft al een feestelijke parade gepland. Negen heeft als taak de route te verkennen, obstakels te verwijderen en verdachte personen te melden. Echter, hoewel verboden, zoekt hij regelmatig contact met de autochtone bewoners en is hij daarom vaak onzichtbaar voor Vijf. Per afgelegde kilometer dreigt hun samenwerking te escaleren. Vijf begint te vrezen voor zijn eigen veiligheid, vooral wanneer de sporen van de oorlog steeds zichtbaarder worden en hij met regelmaat bezocht wordt door rebellen. De spanning neemt per hoofdstuk toe.

Dave Eggers is er met deze roman wederom in geslaagd een maatschappelijk geëngageerd verhaal te presenteren waarbij de vraag is of het land door de nieuwe weg verenigd zal worden.

Ruud beoordeelt dit boek met een: 8.5

Olifant van zeep

Thomas Verbogt

€ 21,99

Voor de persoon die niet kan lachen om de korte verhalen die Thomas Verbogt verzamelde in zijn bundel Olifant van zeep, lijkt slechts één remedie over te blijven: ga aan het lachgas. Zestien verhalen uit het leven van de schrijver waarin hij zijn kijk op het dagelijkse leven geeft. Als taalvorser reageert hij op korzelige vragen die hem gesteld worden door medewerkers van een klantenservice, caissières, tandartsassistentes, docenten en toevallige passanten. Opvallend detail: het betreft in de meeste gevallen dames met opvallende kapsels. Wat moet je met vragen zoals "U wordt niet wakker van de wekker?" bij het terugbrengen van een wekker die niet wekt, waarbij Verbogt zich afvraagt of je het dan nog een wekker mag noemen. Of "Heeft u nog iets leuks gedaan deze zomer?". Is degene die de vraag stelt oprecht geïnteresseerd of verwacht zij een clichébeeld? Het dilemma ligt bij hem die antwoord moet geven. "Weet u het meisje nog?" vraagt een helpdeskdame als hij bij een supermarkt iets terug wil geven. Een aankoopbon heeft hij niet en het meisje weet hij ook niet, maar Verbogt gaat hier een grammaticale fout transformeren tot een jaar lang gratis handen wassen. Thomas Verbogt kijkt altijd anders tegen situaties aan; in de stiltecoupé van de trein, het uitkijkplekje waar de schrijver probeert aan niets te denken, het kassameisje dat hem moestuintjes en vrolijke bloempotten aanbiedt of zijn eenmalige ontmoeting met Dries Roelvink. Het blijft allemaal zeldzaam grappig.

Per Petterson - Mannen in mijn situatie

Mannen in mijn situatie

Per Petterson

€ 21,99

 

De boeken die ik tot nu toe gelezen heb van de Noorse schrijver Per Petterson laten een onuitwisbare indruk achter. Deze auteur weet zijn lezers er bij de haren bij te slepen en hem te confronteren met diep onmenselijke situaties waar niemand in wil terechtkomen. Zo ook in zijn laatste roman Mannen in mijn situatie. Hierin dwaalt de 38-jarige Arvid in zijn aftandse Mazda door Noorwegen. Radeloos vanwege een scheiding frequenteert hij kroegen om vervolgens zijn  roes uit te slapen in zijn auto, ingerold in zijn slaapzak. Niet zelden loopt hij tegen een vrouw aan en beleeft hij een onbevredigende one-night-stand. Steeds verder zakt hij weg en dat brengt hem nog verder op het randje omdat zijn omgang met zijn drie dochters op het spel staat. Vooral zijn oudste dichter Vigdis bedelt om aandacht. De vraag die zich opwerpt is of Arvid boven zichzelf uit kan stijgen en of hij zijn eenzaamheid achter zich kan laten. Petterson is de moeite waard om eens uit te proberen.

 

Uitgeverij: De Geus

Vertaling: Marin Mars

Pagina's: 252

Prijs: € 20,99

Beoordeling:9

Ruud beoordeelt dit boek met een 8

Hard land

Benedict Wells

€ 22,99

Iedereen is jong geweest en zal een herinnering hebben aan een zomer die in beleving geen
drie maanden, maar een niet bepaalde tijdsspanne omvat. Zo'n zomer wordt beschreven in
de nieuwe roman, Hard land, van Benedict Wells die wij kennen van o.a. Het einde van de
eenzaamheid en Op het geniale af. Hoofdpersoon is de 15-jarige Sam, een in zichzelf
gekeerde puber die gevangen zit in een thuissituatie: een afstandelijke vader, een oudere
zus die ver weg van huis is en een ongeneeslijk zieke moeder. Bovendien woont hij in een
saai dorp waar de plaatselijke bioscoop en een diner waar de jongeren samenkomen met
sluiting worden bedreigd. Om zijn omgeving wat naargeestiger te maken, kijkt hij vanuit zijn
slaapkamer op de grafzerken van de plaatselijke begraafplaats. Sam krijgt een
vakantiebaantje bij de bioscoop en leert daar toekomstige vrienden kennen waaronder de
knappe, maar iets oudere Kristie, op wie hij verliefd wordt. Aan de hand van een bundel van
een plaatselijke overleden dichter die luisterde naar de naam Morris laat Kristie Sam de
overstap maken naar volwassenheid. Dit verhaal van Wells draagt dezelfde titel als de
dichtbundel van Morris. Sam weet dat Kristie na de vakantie in New York gaat studeren, zijn
naaste twee vrienden zullen ook afscheid nemen en op zijn 16e verjaardag overlijdt ook nog
eens zijn moeder. Hoe gaat hij zich wapenen tegen al deze tegenslagen? Wederom is
Benedict Wells erin geslaagd een grote schare fans aan zich te binden en heeft hij weer een
Amerikaans getint boek afgeleverd.

Vertaling: Gerda Baardman

 

 

 

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 8.5

Het nut van Lodesteijn

Lévi Weemoedt

€ 18,99

Ook Levi Weemoedt sloot zich op tijdens de coronaperiode en vond daarin inspiratie het
echte vervolg te schrijven op De ziekte van Lodesteijn. Het 'echte' omdat hij in 1990 al een
novelle van 55 pagina's schreef onder de titel De nadagen van Lodesteijn. Deze novelle
hanteerde Weemoedt als basis voor Het nut van Lodesteijn. Het begint met zijn ontslag als
leraar klassieke talen aan een Vlaardingse scholengemeenschap. Hij is net 40 jaar en vraagt
zich af welk nut er nog voor hem ligt. In zijn woning aan de Markt kleven uitgescheurde
personeelsadvertenties aan een muur. Hij zou er even vele afwijzingen naast kunnen
hangen. Zijn visie en kritiek op het onderwijs maakt plaats voor gekanker op de
spruitjeslucht vanuit Pernis, de infrastructuur van Vlaardingen et cetera; Lodesteijn, en dus
Weemoedt, op zijn best. Hij probeert het bij de krant waarvoor hij ooit schreef en biedt daar
een prachtig artikel aan van een vrijwillige Engelse soldaat die van desertie wordt verdacht
en gefusilleerd is. Staande aan zijn graf borrelt het verhaal naar boven. Te lang voor de
kerstbijlage is het oordeel. Ten einde raad vraagt Lodesteijn zich af of het kloosterleven hem
voldoening kan bieden. Weemoedt en tragikomische verhalen zijn een eenheid. Ze kunnen
niet zonder elkaar.
En daarom ligt bijna veertig jaar na De ziekte van Lodesteijn een boek in de winkel waar een
pandemie schuldig aan is.

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De belofte

Damon Galgut

€ 23,99

Vrijwel direct dringt het tot de lezer door dat De belofte van Booker Prizewinnaar Damon
Galgut een bijzondere schrijfstijl bezit. Het is alsof de schrijver in een intieme setting zijn
verhaal aan je voordraagt. Hij laat zijn hoofdpersonen praten zoals hij het heeft vernomen,
d.w.z. hij gebruikt geen aanhalingstekens. Dat is overigens niet storend, wie wat zegt of
helemaal nooit gezegd heeft mag je zelfs speels noemen. Soms richt hij zichzelf tot de
hoofdrolspelers die deel uitmaken van de Zuid-Afrikaanse familie Swart, landgoedbezitters.
Het jongste kind van de familie, Amor, hoort op het sterfbed van haar moeder dat haar vader
Manie haar een belofte doet. Het huis waar hun bediende Salomé in mag wonen moet na
het aanstaande overlijden eigendom worden van de zwarte vrouw. Dat wordt door de vader
beloofd, maar het is een belofte die hij niet na zal komen. Na een aantal jaar zal een cobra
zijn gif in een slagader van Manie injecteren. De dood die volgt biedt Amor een nieuwe kans
de kwestie bij haar oudere zus Astrid aan te kaarten. En weer later komt de beslissing bij
haar broer Anton. Beiden hebben hun redenen niet op de ooit gedane belofte in te gaan.
Galgut heeft zijn roman onderverdeeld in vier hoofdstukken die elk een niet onderbroken
relaas bevatten die van de ene regel overvloeit naar een volgende die een wending of
verandering van perspectief kunnen betekenen. Altijd zijn de regels gevuld met mooie
vergelijkingen en ironische opmerkingen. Dit alles bij elkaar doet je beseffen dat de jury van
de grootste prijs voor oorspronkelijk Engelse literatuur een perfecte keuze heeft gemaakt.

 

 

 

 

Ruud beoordeelt dit boek met een 9

De fabriek van klootzakken

Chris Kraus

€ 32,50

In zijn dankwoord spreekt Chris Kraus tegen zijn betrokken vrouw die de afgelopen vijftien
jaar het zootje krankzinnigen en dwazen dat zijn boek De fabriek van klootzakken bevolkt in
telkens nieuwe variaties moest verdragen. Hij kwalificeert hiermee zijn boek als een
realistische familiegeschiedenis. De familie Solm afkomstig uit Riga krijgt een gezicht en dan
vooral de twee broers Hub en Koja, beiden geboren in het eerste decennium van de
twintigste eeuw. Het gezin wordt verder nog uitgebreid met een adoptiedochter Ev. Zij gaat
een gecompliceerde rol in dit gezin opeisen. De broers denken er goed aan te doen zich bij
de SS aan te sluiten en zo worden zij onderdeel van de klootzakken die dit 850 pagina's
dikke boek bevolken. Hub maakt furore in de buurt van Himmler en neemt zijn werk serieus.
Koja toont zich sensitiever, maar de vraag is of hij hier mee wegkomt. Tussen de broers
ontstaat een spanningsveld waar Ev de voedingsbron voor is. Dit duurt tot ver na de oorlog
als Koja de spion-en dubbelspionwereld gaat ontdekken. Het boek biedt niet alleen een
indringend beeld van de Holocaust, maar geeft ook een inkijk in de naoorlogse geschiedenis
van Duitsland. Kraus (1963) baseerde zijn met veel cynisme geschreven roman op het leven
van zijn grootvader. De achterliggende vraag blijft echter waarom de vertaler gekozen heeft
de oorspronkelijke titel Das kalte Blut om te zetten in De fabriek van klootzakken.

 

 

 

 

pro-mbooks3 : libris