Lang geleden las Patrick Bernauw in De Zwanen van Stonehenge, het onvolprezen boek van Hubert Lampo over het magisch-realisme, over de schrijver Arthur Machen. Hoe hij met een kort verhaal in de vorm van een artikel verantwoordelijk werd voor een van de grootste mythes van de Grote Oorlog. In augustus 1914 stond het Britse leger bij het Belgische stadje Mons namelijk op het punt geheel vernietigd te worden door de Duitsers, die drie keer zo sterk waren. Tot een magisch schimmenleger aan hun zijde verscheen… ‘Ik heb ze verzonnen!’ bleef Machen het nadien hardnekkig herhalen. ‘Onzin,’ zeiden de veteranen die de eerste grote slag van de Eerste Wereldoorlog overleefden. ‘Wij hebben de Engelen van Mons met onze eigen ogen gezien!’ Het artikel was de start van een jarenlange zoektocht naar de waarheid achter een verhaal, en naar de werkelijke aard van ‘het mysterie van Mons’. Wat was daar precies aan de hand geweest?