door ds. Jenno Sijtsma
Ik noem enkele voorbeelden daarvan: Toen Jezus zijn discipelen uitzond blies Hij op hen en zei: ”Ontvang (de) Heilige Geest” Het woordje ‘de` staat tussen aanhalingstekens, want, zo zegt Ouweneel, let erop dat vóór Heilige Geest (in het Grieks, Jenno Sijtsma)) geen lidwoord staat. De persoon van de Heilige Geest zal pas op de Pinksterdag neerdalen (Hd.2:1-4). Het nieuwe leven dat hier door de Geest in de discipelen gewerkt wordt, is een voorschot daarop”. Merkwaardig dat in de NBV 2021 het woordje de niet tussen aanhalingstekens staat!!
De geestelijke leiders van Israël stuurden spionnen, die zich voordeden alsof zij rechtvaardig waren, om Jezus op een woord te pakken, teneinde Hem aan de overheid en het gezag van de (Romeinse) stadhouder te kunnen overleveren, kan Ouweneel het niet laten om onder N.B. op te merken: De geestelijke leiders, die fel tegen de romeinen waren, waren er niet vies van Romeins geld bi zich te dragen en te gebruiken.
Nog een belangrijk woord van Ouweneel:” Er is geen gemeenschap met God mogelijk buiten Christus om”.
Inhoud van de verschenen delen
Tot nu toe zijn dus de eerste drie delen verschenen en Ouweneel heeft daarin de volgende Bijbelboeken behandeld: De brieven van Paulus, de geschriften van Johannes, Jakobus, Petrus en Judas en de geschriften van Lukas, dat wil zeggen zijn evangelie en zijn boek over de Handelingen der apostelen
Beknopt Commentaar op het Nieuwe Testament, door dr. Willem Ouweneel
ISBN 9789059992054 – Uit. Gideon, prijs per deel @ 29,95
Aansluitend wil ik graag uw belangstelling wekken voor wat Ouweneel in het boek De weg van de hoogtijden heeft geschreven. De ondertitel luidt: Mijmeringen bij het kerkelijk jaar met Bach, Rembrandt en Heuvel. Ouweneel wandelt in dit gebonden en rijk geïllustreerde boek door het kerkelijk jaar, te beginnen bij advent en eindigend bij Sint-Andries. Hij noemt alle grote feesten plus de naamdagen van sommige heiligen die ook in de Bijbel voorkomen, met name de apostelen. En wat de niet in de Bijbel genoemde heiligen betreft, maakt hij twee uitzonderingen: Sint-Maarten en Sint -Nicolaas
In het boek beperkt hij zich tot die cantates die volgens hem tot de mooiste en interessantste behoren die Bach voor de door hem besproken hoogtijden gecomponeerd heeft. Verder maakt hij gebruik van columns van hemzelf die eerder gepubliceerd zijn, is er een tiental schilderijen van Rembrandt van Rijn afgedrukt van personen en gebeurtenissen die in het boek aan de orde komen en heeft hij in de meeste hoofdstukken een bijpassend gedicht geciteerd. Niet onvermeld mag blijven de naam van Heuvel, vandaar dat ik er iets meer over vertel..
Van Hendrik, Willem Heuvel (1864-1926) verscheen in 1927 postuum, volgens Ouweneel het mooiste boek over het Nederlandse boerenleven van vóór 1880, onder de titel Oud-Achterhoeksch boerenleven het gehele jaar rond. Het was een bestseller en beleefde tot in de twintigste eeuw maar liefst elf drukken. In maart 2020 is er een herziende en geannoteerde twaalfde druk verschenen. Het boek geeft onder meer ook een boeiend beeld van het geestelijk leven in die dagen, maar Ouweneel heeft dit ‘grootse werk` vooral gebruikt als het gaat om de folklore die verbonden is met vele hoogtepunten van het kerkelijk jaar, waarbij hij overigens ook gebruik maakt van recentere werken en tijdschriften.
Dat Ouweneel een groot theoloog en geleerde was is mij en veel anderen na meer dan honderd boeken van zijn hand al heel wat jaren bekend. Maar wat hij hier aan kennis van het werk van Bach laat zien was voor mij een eyeopener. Zorgvuldig bouwt hij elk van de dertig hoofdstukken op, en ik zou ruimte te kort komen om een keuze te maken. Wat hij schrijft over het verschil tussen eerste en tweede Kerstdag, ja dat is ook al weer sterk gedevalueerd, uitermate boeiend vond ik de informatie over de twaalf/dertien nachten tussen 25 december en 6 januari, en zo is er heel veel meer te noemen. Maar het gaat door alles heen over Bach, die door alles heen in al zijn werken van zijn geloof wilde getuigen en wiens Matthäuspassion zonder het Bijbelboek Hooglied niet te begrijpen is volgens Ouweneel, en…De echter liefhebber van Bach krijgt met dit boek een wereld aan informatie en met een groot aantal aanhangsels is het een standaardwerk, dat voor een ongekend lage prijs in de boekhandels ligt
De weg van hoogtijden, door dr. Willem Ouweneel
ISBN 9789059991880 – Uitg. Gideon, gebonden @ 22,50