De drie musketiers is een roman, geschreven door de Franse schrijver Alexandre Dumas. Het werd voor het eerst als boek gepubliceerd in 1844. Daarvoor schreef Dumas voor een Parijse krant regelmatig stukjes van het verhaal.
Dumas liet zich inspireren door bestaande verhalen, grotendeels waargebeurd, die gebundeld waren in een boek dat in de bibliotheek van Marseille stond.
Hij heeft het boek daar geleend, mee naar Parijs genomen en nooit meer teruggebracht. In dit boek stonden de heldendaden beschreven van diverse legendarische musketiers uit de zeventiende eeuw.
De roman speelt zich af rond 1627, ten tijde van kardinaal Richelieu en koning Lodewijk XIII. De drie musketiers (een soort van eregarde voor de Franse koning in de 17e eeuw) zijn Aramis, Athos en Porthos. Hoewel ze bekend staan als de drie musketiers spelen hun avonturen zich af met vier personen. De vierde musketier is waarschijnlijk zelfs de bekendste: D'Artagnan.
Hun beroemde motto was: "Eén voor allen, allen voor één!"
De belangrijkste verhaallijn is het complot van de op macht beluste kardinaal Richelieu die gebruik wil maken van de onervarenheid van de jonge koning Lodewijk XIII. Door de koning en zijn vrouw in diskrediet te brengen hoopt hij de koning tot aftreden te dwingen waarop hij zelf het leger kan aanvoeren om de hugenoten aan te vallen en de oorlog te verklaren aan Engeland.
De kardinaal wordt daarbij geholpen door het hoofd van zijn garde, de graaf van Rochefort. Daarnaast zet hij een spionne en moordenares in, de valse Milady de Winter.
De drie musketiers blijven echter trouw aan de koning, later sluit de jonge d'Artagnan zich bij hen aan en die komt via zijn geliefde Constance, de hofdame van de koningin, achter de snode plannen van de kardinaal. Samen met de drie musketiers probeert hij deze plannen vervolgens te dwarsbomen.
