Dit boek geeft de state of the art weer met betrekking tot de ondersteuning van personen met een verstandelijke beperking en geestelijke gezondheidsproblemen.
Het richt zich tot de omgeving van kwetsbare personen met een beperking: begeleiders, leerkrachten, familieleden, teamcoaches, management en beleid. Het roept hen op kritische wijze op om zich, met behulp van coaching, af te stemmen op – of aan te passen aan – de emotionele noden (dus niet enkel aan het gedrag) van deze kwetsbare personen. Op die manier kan hun geestelijke gezondheid en kwaliteit van leven versterkt worden.
Aan de basis van dit boek ligt het doctoraatsonderzoek van Filip Morisse. Een aantal voor de auteur ‘Belangrijke Anderen’ – een centraal begrip van gehechtheid in de emotionele ontwikkeling – schreven een beschouwing. Een afsluitend hoofdstuk suggereert enkele belangrijke thema’s voor toekomstig onderzoek, theorievorming, klinische praktijk en beleid.
‘Dit boek is het resultaat van moedig en hard werk, ondersteund door veel onderzoekers in het veld van de psychosociale zorg voor mensen met ontwikkelingsbeperkingen.
Het is een moedig werk omdat emotionele ontwikkeling bij mensen met een verstandelijke beperking een relatief nieuw onderwerp is in de pedagogiek, psychologie en psychiatrie van deze doelgroep. Het wil ook een doorbraak zijn in de traditionele opvattingen over de psychosociale ontwikkeling van deze mensen. Door deze doorbraak ontstaat er ruimte voor nieuwe onderzoeken en nieuwe psychosociale hulpverlening in het veld.
Het is een moedig werk omdat het primaat van de cognitieve ontwikkeling gerelativeerd wordt en het onderwerp van emotionele ontwikkeling introduceert als een onmisbare schakel in de persoonlijkheidsontwikkeling en in de psychische gezondheid.
Tot voor kort is dit thema in het veld van verstandelijke beperking onzichtbaar en onderschat geweest. Dit boek wijst op nieuwe inzichten in de theorie over de psychosociale ontwikkeling en op nieuwe mogelijkheden in de hulpverlening.’
– Prof. dr. Anton Došen
‘Om echt aan de slag te gaan met de uitkomsten van een schaal als de SEO, moet je binnen iemands context onderlinge gewoontes bestuderen en bevragen. Enkel zo krijg je zicht op misverstanden en bereik je openheid en afstemming.
De coachingsmethodiek die Morisse doorheen de jaren samen met collega’s ontwikkelde en in dit boek beschrijft, biedt teams een prima werkinstrument om die reflectie in de praktijk te implementeren. Voor iedereen die werkt met verstandelijk beperkte personen is dit boek dan ook een must.‘
– Prof. dr. Stijn Vanheule
Filip Morisse is orthopedagoog en doctor in de pedagogische wetenschappen. Hij is meer dan dertig jaar werkzaam in de psychiatrie voor personen met een verstandelijke beperking. Binnen het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain (Gent) is hij coördinator strategisch beleid doelgroep dubbeldiagnose en medewerker mobiel team outreach De Steiger. Daarnaast is hij wetenschappelijk medewerker aan de Hogeschool Gent en board member van de European Association for Mental Health in Intellectual Disability.
Stijn Vandevelde is orthopedagoog en hoofddocent aan de Vakgroep Orthopedagogiek van de Universiteit Gent. Zijn onderzoek en onderzoeksinteresses richten zich onder meer op de orthopedagogische ondersteuning van kinderen, jongeren en volwassenen in kwetsbare opvoedings- en levenssituaties, onder wie personen met een verstandelijke beperking en bijkomende geestelijke gezondheidsproblemen.
