Kind & Jeugd

Sinds enkele jaren is er een hevige discussie gaande over leesvaardigheid en leesplezier. Beide aspecten kennen voor en tegenstanders. De huidige tendens is om leesplezier voorop te zetten, maar ondertussen neemt de leesvaardigheid schrikbarend af. Daarbij worden voortdurend de AVI-boekjes aangehaald, die om verschillende redenen niet zouden deugen. Hoewel die discussie vaak redelijk zwart-wit gevoerd wordt, is er wel meer aandacht gekomen voor interessante alternatieven. De jongste serie in dit rijtje heet BAM! Ik lees.

De serie richt zich op een paar aspecten. De basis is leesvaardigheid, maar het moet tegelijk leuk en informatief zijn. En daarbij worden kinderen uitgedaagd om soms een stapje te doen over de grenzen van hun kunnen. Dat gebeurt door sommige woorden tussen haakjes fonetisch op te schrijven. Zo kom je bijvoorbeeld ‘België (zeg je als Bel-gie-je)’ tegen

De eerste lichting boekjes bestaat uit zes delen. Ze gaan bijvoorbeeld over paarden of voetbal. De onderwerpen staan dicht bij hobby’s en liefhebberijen van kinderen. Één van de leukste deeltjes vind ik Een boek over panda’s. De opzet is speels. Zo beginnen de eerste bladzijdes als een raadspel. Welk dier is dit? Hij is zwart-wit. Hij is groot. Vervolgens komen verschillende dieren voorbij, voordat we uiteindelijk bij de panda uitkomen.

Hilarisch is de aanwezigheid van een ringslangplatstaart. Die mag er niet in, want zijn naam is te lang. Maar een paar bladzijdes verder is die er weer. Zo komt die toch nog een paar keer voor. Oh ja, een waarschuwing voor hele brave lezertjes en hun nog bravere ouders: het is informatief, dus dan mag je als schrijver een klein beetje beetje verder gaan. Verder? Wat bedoel je? O, wacht… Iew, seks!

BAM! Die zit.

Als lezer besef je het zelden, maar schrijvers kunnen heel onzeker zijn over hun werk. Maar als ze daar overheen weten te stappen, kunnen er bijzondere dingen gebeuren. Dat laat Rick Meijer wel zien met Autumnville, waarmee hij eindelijk z’n draai heeft gevonden. Het is een boek met lef. Zo’n boek waarmee de schrijver niet z’n publiek paait, maar juist uitdaagt..

In Autumnville hangt een bijzondere sfeer. Het is mysterieus, soms beklemmend en ongrijpbaar. Je weet gewoon dat er iets niet klopt, maar kunt er niet goed de vinger opleggen. Dat komt vooral door zeer plotselinge overgangen, die vreemd aanvoelen maar twee zinnen later weer normaal lijken. Ik moest dan ook meerdere keren denken aan het boek Coraline van Neil Gaiman, waarin gespeeld wordt met een parallelle wereld.

Ook Hugo, de hoofdpersoon van het boek, voelt voortdurend die vreemde sfeer. Het is alsof er iets helemaal fout zit, en tegelijk gaat alles gewoon door. Soms ervaart hij het in de vorm van een wolf die dreigend uit het donker komt en soms in een onverwachte meisjesstem die hem uit het niks roept. Op die momenten raakt Hugo in paniek, maar even later blijkt er niks aan de hand te zijn. Of toch?

Samen met zijn twee beste vrienden probeert hij uit te zoeken wat er gaande is. Maar zijn ouders mogen niks weten. Die lijken de laatste tijd erg veranderd te zijn. En zij zijn niet de enige, want diverse klasgenoten doen ook vreemd. Wat is er gaande en waarom is een door uitgelopen inkt onleesbaar boek zo belangrijk?

Autumnville is een mengeling van sprookjes-, horror- en mythologische elementen. Dat laatste zie ik vooral in de rol van de wolf en twee vogels die tussendoor op komen dagen. Ze doen me denken aan Fenryr, de wolf uit de Noordse godenverhalen, en Huginn en Muninn, de vogels van Odin die de rol van boodschappers hebben.

De laatste paar jaar zien we in Nederland een aantal boeken verschijnen waarin gespeeld wordt met realiteit en fantasie. Na geweldige boeken als Gozert! en Films die nergens draaien is er nu dus Autumnville. Een beetje vreemd, maar vooral heel lekker! En als bonus zit hier ook nog een soundtrack bij, dat je via Spotify kunt beluisteren. Aanrader dus!